Học cách viết code đang ngày càng được nhiều người lựa chọn. Khi công nghệ tiến bộ và kiểm soát nhiều hơn đối với thế giới chúng ta đang sống, nhu cầu về người viết code sẽ luôn tăng lên. Sẽ có thêm nhiều lựa chọn nghề nghiệp, công việc được trả lương cao hơn và tăng sự đảm bảo về công việc cho các lập trình viên trong tương lai.
Tuy nhiên, nhiều người lại không biết cách học viết code. Trừ khi bạn đang tham gia một khóa học trại khởi động chuyên sâu hoặc học khoa học máy ở đại học không thì thật khó tìm ra cách để bắt đầu.
Bước 1: Chọn một ngôn ngữ để bắt đầu
Chọn ngôn ngữ phù hợp là bước đầu tiên và có lẽ là quan trọng nhất khi học cách viết code. Mặc dù nhiều người chọn bắt đầu với các ngôn ngữ dễ như HTML, CSS và Python, nhưng đây không hẳn là lựa chọn tốt nhất. Bạn cần suy nghĩ về một vài điều trước khi chọn ngôn ngữ đầu tiên của mình:
Lý do lựa chọn học viết code
Câu trả lời cho câu hỏi này sẽ giúp bạn dễ dàng hơn trong việc lựa chọn ngôn ngữ phù hợp để bắt đầu. Hãy suy nghĩ về những gì muốn sau khi học xong lập trình code, những gì dự định làm với các kỹ năng coding mới và tại sao bạn muốn tìm hiểu về viết code ngay từ đầu.
Ví dụ: nếu đang dự định cố gắng có được một vị trí là nhà phát triển web front-end, bạn sẽ cần phải học HTML, CSS và JavaScript. Tuy nhiên, nếu là một học giả muốn viết các chương trình phân tích và thống kê dữ liệu, Python sẽ là lựa chọn tốt hơn.
Mức độ cam kết thời gian để dành cho viết code
Hầu hết những người đang tham gia khóa học trực tuyến hoặc bán thời gian dạy cách tạo code cũng đang làm những công việc giờ hành chính. Nếu vậy thì cần suy nghĩ cẩn thận về việc phải dành bao nhiêu thời gian để học viết code. Nếu không dành được ít nhất 5-10 giờ mỗi tuần thì có lẽ bạn nên bắt đầu với một ngôn ngữ dễ dàng hơn.
Nghề nghiệp hiện tại là gì?
Liệu học viết code bằng một ngôn ngữ cụ thể sẽ có ích trong công việc hiện tại của bạn không? Nếu vậy thì tại sao không thử học ngôn ngữ đó trước! Ví dụ: nếu là người viết nội dung web, bạn nên học HTML và CSS để bổ sung cho kỹ năng viết của mình. Như vậy sẽ giúp bạn có thêm việc làm, tăng mức độ đảm bảo về công việc và thậm chí có thể cải thiện mức lương của bạn!
Nếu vẫn chưa quyết định được, hãy đọc qua các ngôn ngữ lập trình được sử dụng nhiều nhất của chúng tôi: có thể sẽ giúp bạn chọn ngôn ngữ tốt nhất cho mình.
Bước 2: Đăng ký khóa học trực tuyến
Khi đã chọn một ngôn ngữ để học, đã đến lúc chọn một khóa học trực tuyến để bắt đầu hành trình tiến tới lập trình viên chuyên nghiệp. Các khóa học trực tuyến được xem là cách tốt nhất để học viết code: chúng thường tương đối rẻ, cung cấp nhiều thông tin được sắp xếp có trật tự và rất linh hoạt.
Trên nền tảng BitDegree, bạn sẽ tìm thấy một loạt các khóa học coding sẽ dạy cho mọi thứ cần biết về một ngôn ngữ cụ thể. Dưới đây là một vài khóa học tốt nhất để học các ngôn ngữ phổ biến nhất:
Python
Python là một trong những ngôn ngữ phổ biến nhất cho người mới bắt đầu vì nó đơn giản và dễ học. Tìm hiểu khóa học Python tương tác nếu bạn chưa quen với lập trình. Khóa học này sẽ dạy cách viết code Python cơ bản: cú pháp, quy ước và nhiều hơn thế nữa - tất cả thông qua phương pháp giảng dạy trực tuyến thân thiện với người dùng!
JavaScript
JavaScript là một trong những ngôn ngữ phát triển web thiết yếu. Đó là một ngôn ngữ phổ biến cho những người mới bắt đầu đang tìm cách trở thành nhà phát triển web front-end hay back-end. Hãy xem Hướng dẫn JavaScript tương tác nếu muốn học JavaScript đầu tiên.
HTML & CSS
HTML và CSS thường được sử dụng cùng nhau để tạo ra các trang web được thiết kế thông minh, nhạy bén. Sử dụng HTML giúp thêm nội dung vào một trang, trong khi CSS kiểm soát cách thức nội dung này được định dạng và giao diện của nó. Hãy bắt đầu với Coding tương tác cho người mới bắt đầu: Khóa học phát triển CSS, HTML & Web là gì nếu bạn muốn trở thành nhà phát triển web front-end.
PHP
PHP là một ngôn ngữ coding phổ biến khác mà bất kỳ ai muốn biết lập trình code để phát triển web đều cần phải học. Nó có thể hơi khó hơn một số ngôn ngữ khác, nhưng khóa học trực tuyến về Tìm hiểu PHP tương tác sẽ giúp bạn học dễ dàng.
Bước 3: Khám phá các tài nguyên khác
Khi đã đăng ký được một khóa học trực tuyến dạy bạn lập trình code bằng ngôn ngữ đã chọn thì đã đến lúc khám phá một số tài nguyên khác. Mặc dù các khóa học trực tuyến là một nơi tuyệt vời để bắt đầu học cách viết code, nhưng chúng hiệu quả hơn nhiều khi sử dụng cùng với các tài nguyên khác. Một số điều khác bạn nên làm quen khi học viết code là:
Hướng dẫn tham khảo
Hướng dẫn tham khảo là một phần thiết yếu của bộ công cụ cho người coding thành công sớm trong tương lai. Chúng chứa mọi thứ cần về một ngôn ngữ cụ thể, bao gồm cú pháp, quy ước và những bài thực hành tốt nhất. Và cũng là nơi giúp bạn giải quyết vấn đề khi bị mắc kẹt hoặc nhầm lẫn về một khái niệm khó khăn. BitDegree có một trung tâm hướng dẫn tham khảo cung cấp một số tài liệu cho một số ngôn ngữ phổ biến nhất. Ngoài ra, tìm kiếm nhanh trên Google cũng sẽ đưa ra các hướng dẫn cho hầu hết mọi ngôn ngữ.
Trình trình sửa mã code
Mặc dù rất nhiều khóa học trực tuyến cho phép viết mã code trực tiếp trong trình duyệt nhưng đây không phải là cách mà mọi thứ hoạt động trong thực tế. Khi bắt đầu học viết code hoặc viết chương trình, bạn sẽ cần sử dụng trình chỉnh sửa mã code máy tính để bàn - trực tuyến hoặc ngoại tuyến. Nếu thích làm việc trực tuyến, hãy tìm trình chỉnh sửa mã miễn phí của BitDegree: thử các ví dụ và tự tạo cái của riêng mình.
Nếu thích làm việc ngoại tuyến, bạn có thể bắt đầu với một trình soạn thảo văn bản đơn giản để thực hiện công việc. Nhưng nếu muốn chuyên nghiệp hơn, hãy thử trình soạn mã code Atom tương thích với hầu hết các ngôn ngữ và cung cấp một loạt các tính năng để giúp viết code dễ dàng hơn.
Videos
Video hướng dẫn ngắn cũng là một cách tuyệt vời để học những điều mới. Vào YouTube nếu thấy một khái niệm khó hoặc một chút cú pháp cụ thể và tìm video giải thích rõ về nó. Nên tìm video có nhiều lượt xem và được đánh giá tốt. Theo dõi các kênh về mã code yêu thích và thỉnh thoảng xem video của họ để củng cố những vấn đề khác trong quá trình học.
Bước 4: Bắt đầu viết chương trình bằng ngôn ngữ đã chọn
Khi đã học được một phần đáng kể của khóa học trực tuyến và bắt đầu hiểu cách viết code bằng ngôn ngữ yêu thích của bạn thì đã đến lúc bắt đầu viết chương trình. Hãy bắt đầu với một ý tưởng đơn giản và xem bạn có thể biến nó thành một chương trình thực hiện chính xác những gì mình muốn không. Tạo các chương trình là một trong những cách tốt nhất để bắt đầu thông thạo ngôn ngữ.
Nếu khi tạo các chương trình mà lại gặp khó khăn về ý tưởng thì bạn vẫn có thể làm một số thử thách coding trực tuyến. Hầu hết những thử thách này sẽ cung cấp hướng dẫn rõ ràng về một chương trình cần phải phát triển. Bạn sẽ được tự do xây dựng chương trình theo bất kỳ cách nào mình thích, miễn là nó hoạt động và đây đúng là cách tuyệt vời để thực hành viết code.
Hãy nhớ thêm những chương trình bạn tự tạo vào hồ sơ cá nhân. Điều này sẽ giúp bạn khi đi xin việc trong tương lai!
Bước 5: Học cách sử dụng bình luận
Bình luận là một phần thiết yếu của bất kỳ chương trình tốt nào. Bình luận có thể được sử dụng trong hầu hết mọi ngôn ngữ lập trình để giải thích cho cả bạn và những người khác đọc mã code của bạn trong tương lai những gì mà mình đang cố gắng thực hiện. Những dòng bình luận sẽ được định dạng để máy tính không đọc được từ đó các bình luận dễ dàng được tạo ra và thậm chí còn là lý do tại sao bạn nên luôn luôn sử dụng chúng.
Bắt đầu làm thông qua các chương trình mới nhất của bạn và viết bình luận giải thích mọi dòng hoặc khối mã code làm gì. Hãy bỏ qua các bình luận giải thích đơn giản hoặc quá hiển nhiên. Đọc qua và đảm bảo rằng thông tin đã được cung cấp đủ để có thể dễ dàng hiểu mã code của bạn trong tương lai.
Bước 6: Cải thiện/Hack mã code của người khác
Viết chương trình là một cách tuyệt vời để thực hành viết code, nhưng hack hoặc mày mò mã code của người khác cũng là một ý tưởng tuyệt vời. Ý tôi 'hack' mã code là lấy một số mã code được viết bởi người khác, làm việc với nó cho đến khi bạn hiểu mọi dòng làm gì và nó đóng góp cho chương trình như thế nào.
Bạn có thể tìm đến GitHub khi có thời gian rảnh để thực hành và tìm một tệp mã code thú vị. Tải xuống, mở nó bằng trình chỉnh sửa mã code của bạn và nghiên cứu nó. Nếu thấy có thể cải thiện được điều gì đó thì hãy thử thay đổi. Hãy chắc chắn có hướng dẫn tham khảo tiện dụng để tìm kiếm những điều bạn không hiểu.
Hãy nhớ rằng, bạn có thể tải lên lại mã code nếu nghĩ rằng mình đã cải tiến hoặc thay đổi nó mà có thể mang lại lợi ích cho người khác!
Bước 7: Tìm hiểu thêm ngôn ngữ khác
Học viết code không chỉ là học một ngôn ngữ. Bạn cần học một loạt các ngôn ngữ khác nếu muốn viết code như một chuyên gia. Tiếp tục học ngôn ngữ đầu tiên của bạn cho đến khi nắm bắt được cú pháp chính và có thể viết các chương trình đơn giản. Khi đã đạt được cấp độ này thì sau đó hãy chuyển sang ngôn ngữ khác.
Tuy nhiên, hãy đảm bảo thường xuyên đọc lại ngôn ngữ đầu tiên, nếu không, bạn sẽ quên những điều đã rất chăm chỉ học!
Hãy cố gắng và tìm một ngôn ngữ bổ sung cho ngôn ngữ đã chọn trước tiên vì nó sẽ giúp bạn có thêm việc làm. Ví dụ: có thể bạn đã bắt đầu học cách viết code bằng HTML. Như vậy, khi đã đủ thông thạo HTML thì bạn có thể chuyển sang CSS và JavaScript.
Bạn nên học ba hoặc bốn ngôn ngữ bổ sung cho nhau - điều này sẽ giúp bạn làm được công việc trong lĩnh vực coding mong muốn. Khi đã hoàn thành bước này thì đã đến lúc chuyển sang bước cuối cùng của hướng dẫn này về cách lập trình code như một người chuyên nghiệp - tìm kiếm công việc!
Bước 8: Áp dụng các kỹ năng cho bước cuối cùng
Như vậy, bây giờ bạn đã biết cách tạo code như một người chuyên nghiệp, chắc hẳn cũng đã sẵn sàng để tốt nghiệp và tìm công việc đầu tiên với vị trí là một lập trình viên! Tìm kiếm công việc lập trình viên đã có ít kinh nghiệm hoặc mới bắt đầu không phải lúc nào cũng dễ dàng, ngay cả khi thị trường có nhu cầu lớn. Ngoài ra, hầu hết các công ty lại muốn tuyển dụng những người chứng minh được bản thân và có nền tảng kiến thức quan trọng.
Vì trước đây bạn chưa từng đi làm nên khó có thể có bất kỳ kinh nghiệm hoặc chứng minh nào về kỹ năng. Một trong những điều tốt nhất để có được kinh nghiệm là tìm một số công việc tự do. Đến nền tảng Upwork và tìm kiếm các công việc phù hợp với các lập trình viên mới vào nghề. Nhận làm một vài công việc và thêm chúng vào hồ sơ của bạn. Khi đã xây dựng một hồ sơ phù hợp với các dự án khác nhau, bạn có thể sử dụng để tìm kiếm công việc toàn thời gian nghiêm túc.
Đừng mong quá hy vọng là bạn sẽ được xác nhận ngay từ lần ứng tuyển đầu tiên. Có thể sẽ mất hàng tá đơn trước khi được mời phỏng vấn. Và cũng đừng mong đợi có được công việc từ cuộc phỏng vấn đầu tiên. Hãy coi mỗi cuộc phỏng vấn và mỗi ứng tuyển là một lần thực hành. Rồi bạn cũng sẽ tìm thấy công việc mơ ước của mình với ở vị trí lập trình viên chuyên nghiệp!
Chú ý rằng, có rất nhiều lập trình viên làm tự do nhiều năm - theo lựa chọn - vì sự tự do và tính linh hoạt mà nó mang lại. Các lập trình viên tự do cũng thường xuyên được trả thù lao lên tới $100 mỗi giờ!
Kết luận
Như vậy, bạn đã đọc được hướng dẫn quan trọng của tôi để học cách tạo code như dân chuyên nghiệp và bạn có cần phải biết mọi thứ ngay hay không? Dĩ nhiên là không!
Ngay cả việc học cách học viết code cũng có thể mất vài tháng. Học mã code có thể mất nhiều năm, đặc biệt đến cấp độ người viết code chuyên nghiệp. Tuy nhiên, hướng dẫn từng bước này sẽ cung cấp tất cả thông tin cần để bắt đầu học. Hy vọng bạn sẽ bớt bối rối hơn so với lúc bạn bắt đầu đọc và đã biết cần phải làm gì hiện tại.
Tóm lại, cần bắt đầu bằng cách suy nghĩ về lý do tại sao bạn muốn học cách viết code. Sử dụng lý do đó để lựa chọn ngôn ngữ phù hợp và đăng ký một khóa học trực tuyến dạy ngôn ngữ này. Nếu không đủ điều kiện tài chính để trả cho khóa học thì hãy áp dụng học bổng CNTT cho các lớp học trực tuyến. Làm quen với tài nguyên học tập và thực hành cho đến khi đạt được thành thục. Nên thông thạo một vài ngôn ngữ khác nhau và tìm công việc đầu tiên cho mình.
Chúc mừng vì bây giờ bạn đã biết tất cả mọi thứ cần thiết để trở thành một lập trình viên chuyên nghiệp!