Lời Mở Đầu
Xin chào các bạn, hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau khám phá một khía cạnh thú vị trong lập trình C++: kiểu dữ liệu ký tự!
Trong các bài học trước, chúng ta đã làm quen với các kiểu dữ liệu số như số nguyên (int) hay số thực (float, double) để thực hiện các phép toán. Giờ đây, hãy cùng tôi tìm hiểu về kiểu dữ liệu ký tự, một thành phần không thể thiếu trong việc biểu diễn văn bản và xử lý chuỗi.
Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách khai báo biến ký tự, tìm hiểu bảng mã ASCII, và thực hành một số thao tác cơ bản với ký tự trong C++.
Kiểu Dữ Liệu Ký Tự - Bước Đệm Cho Văn Bản
Cũng giống như số nguyên hay số thực, kiểu dữ liệu ký tự (char) chiếm 1 byte (8 bit) bộ nhớ và được dùng để lưu trữ một ký tự duy nhất. Ký tự ở đây có thể là chữ cái (a, b, c,..., z), chữ số (0, 1, 2,..., 9), hay các ký hiệu đặc biệt (+, -, *, /,...).
Bảng Mã ASCII - Từ Mã Số Đến Ký Tự
Mỗi ký tự trong C++ được biểu diễn bằng một mã số duy nhất trong bảng mã ASCII (American Standard Code for Information Interchange). Bảng mã này bao gồm 128 ký tự, được đánh số từ 0 đến 127.
Ví dụ, ký tự 'A' có mã ASCII là 65, ký tự 'a' là 97. Điều thú vị là không phải mọi ký tự trong bảng mã ASCII đều hiển thị được trên màn hình, một số ký tự đặc biệt được dùng để điều khiển thiết bị xuất nhập.
Khai Báo Biến Ký Tự - Đơn Giản và Dễ Hiểu
Để khai báo một biến kiểu ký tự, chúng ta sử dụng từ khóa char, tương tự như cách khai báo biến số nguyên hay số thực:
char kyTu = 'A'; // Khai báo biến kyTu kiểu char và gán giá trị là ký tự 'A'
Bạn có thể gán trực tiếp một ký tự cho biến char bằng cách đặt ký tự đó trong cặp dấu nháy đơn ('). Ngoài ra, bạn cũng có thể gán mã ASCII tương ứng cho biến:
char kyTu = 65; // Gán giá trị 65 (mã ASCII của ký tự 'A') cho biến kyTu
Xuất Nhập Ký Tự - Nói Chuyện Với Máy Tính
Để xuất một ký tự ra màn hình, bạn có thể sử dụng đối tượng cout kết hợp với toán tử :
cout kyTu; // Xuất giá trị của biến kyTu ra màn hình cout 'B'; // Xuất ký tự 'B' ra màn hình
Ngược lại, để nhập một ký tự từ bàn phím, bạn sử dụng đối tượng cin cùng toán tử >>:
char kyTuNhap; cin >> kyTuNhap; // Nhập một ký tự từ bàn phím và lưu vào biến kyTuNhap
Escape Sequences - Bí Mật Nằm Trong Dấu "\"
Trong C++, một số ký tự đặc biệt được biểu diễn bằng cách sử dụng escape sequences, bắt đầu bằng dấu gạch chéo ngược (). Ví dụ:
- \n: Xuống dòng mới
- \t: Tab
- \: Ký tự gạch chéo ngược ()
- \': Ký tự nháy đơn (')
- \": Ký tự nháy kép (")
Lời Kết
Kiểu dữ liệu ký tự là một phần cơ bản và quan trọng trong lập trình C++. Hiểu rõ cách thức hoạt động của kiểu dữ liệu này sẽ giúp bạn dễ dàng hơn trong việc xử lý văn bản và xây dựng các ứng dụng phức tạp hơn.