Làm freelance hay "làm việc tự do" là một hình thức làm việc mà không cần đến công ty, bạn có thể làm việc ở bất cứ đâu mà bạn muốn, chẳng hạn như ở nhà, quán cafe, thư viện hoặc thậm chí trong nhà vệ sinh.
Khi đọc những bài viết trên mạng về freelance, tôi đã bất ngờ với sự hấp dẫn của công việc mà tôi đang làm. Tất nhiên, tôi cũng nhận thấy rằng có một số lợi ích như có thể thức dậy vào lúc 10h sáng mà không ai phàn nàn về việc bạn đi làm muộn. Hoặc nếu có dịp lễ hay ngày kỷ niệm gì đó, bạn có thể tự sắp xếp thời gian mà không lo ngại về việc bị mất lương. Tuy nhiên, để bù lại, bạn có thể phải làm đến tận 2h sáng.
Khi làm việc cho một công ty, nếu bạn làm đủ ngày thì bạn sẽ nhận được 100% lương. Nhưng khi làm freelance, thu nhập của bạn không bị giới hạn. Bạn làm nhiều thì kiếm nhiều, làm ít thì kiếm ít, và nếu không làm việc, bạn sẽ không có thu nhập.
Làm việc tự do
Có một điều mà nhiều người hiểu lầm về từ "tự do" là tự do chỉ đơn giản là sống theo ý muốn, vui chơi thả ga mà vẫn có đủ tiền trong túi. Nhưng trong freelance, bạn chỉ tự do về thời gian và nơi làm việc, còn lại thì không hề tự do chút nào. Bạn phải tính toán thời gian, chẳng hạn khi bạn muốn đi uống bia với bạn bè tối nay, bạn phải cân nhắc xem sáng hôm sau bạn có phải làm nhiều hơn không. Bạn phải tự quản lý và đảm bảo tiến độ công việc.
Vì vậy, nếu bạn là một người lười và chưa đủ bản lĩnh để tự quản lý mình, thì freelance không phải là phương án phù hợp cho bạn. Bạn sẽ cần có người khác để quản lý và giám sát bạn. Đặc biệt, những bạn lười như thế thì lại thích làm freelance, thử một thời gian và sẽ thất bại. Có quá nhiều cám dỗ khi làm freelance, chỉ cần những điều nhỏ nhặt thôi cũng đủ để làm bạn mất tập trung. Sáng ra muốn ngủ thêm một chút, thì có bạn gọi đi cafe, hay gọi đi nhậu, có gái xinh khen đẹp... và kết quả là cả ngày bạn không làm được gì.
Mỗi buổi sáng, freelancer sẽ tự hỏi: "Hôm nay làm gì?" thay vì "Ôi, hôm nay phải đi làm lại". Lúc này, bạn nghĩ đến các công cụ quản lý công việc như Trello và Google Calendar phải không? Nhưng lên lịch công việc chỉ là một phần, việc thực hiện theo lịch trình lại là một vấn đề khác.
Nếu bạn đang có một mối quan hệ đang kéo dài, thì không nên làm freelance, bởi vì mức thu nhập có thể cao hơn nhưng cũng có thể thất thường. Thỉnh thoảng, tôi thấy những freelancer phàn nàn về việc người yêu muốn chia tay vì cho rằng họ nghèo. Vì vậy, bạn cũng cần phải học cách quản lý chi tiêu, tránh ăn sang chảnh trong một tháng và sau đó lại phải dùng tiền để mua mỳ Hảo Hảo. Một khi bạn bận rộn với công việc, người yêu lại nói: "Anh dạo này không quan tâm đến em", và cuộc sống sẽ trở nên khó khăn.
Làm freelance, bạn phải làm mọi thứ, từ tìm kiếm khách hàng, gặp gỡ khách hàng, tư vấn, nhận yêu cầu của khách hàng, lên kế hoạch, ký hợp đồng...v.v. Đừng nghĩ rằng bạn chỉ cần ngồi ở nhà làm và làm một số video trên YouTube. Tất cả đều là một quá trình rèn luyện, hãy thử làm một lần, trước đây tôi nghĩ rằng nó rất đơn giản, nhưng sau đó tôi mới biết làm một video mà nói không trượt miệng câu nào thì không dễ chút nào. Tóm lại, công việc freelance rất khó khăn, bạn phải làm mọi thứ, và nếu bạn chấp nhận đánh đổi sự tự do, thì mới có thể chơi được.
Chuyển từ làm toàn thời gian sang freelance
Việc chuyển từ làm toàn thời gian sang freelance cũng không hề dễ. Đôi khi nó phụ thuộc vào duyên số, bạn phải có một cơ hội và mối quan hệ nhất định, kiến thức đầy đủ và cần phải có một chút sự mạo hiểm và cố gắng. Đừng ngu ngốc mà từ bỏ công việc tốt trong một công ty chỉ để ở nhà làm freelance, bạn có thể sẽ gặp nguy hiểm.
Bạn cần có đủ kiến thức và kỹ năng, cũng như quan hệ. Đúng vậy, quan hệ là vấn đề quan trọng. Bạn cần biết làm thế nào để người khác thuê bạn, làm thế nào để họ đến gặp bạn để nói chuyện công việc. Có dự án để làm hay không, có thu nhập để kiếm sống hay không, tất cả đều phụ thuộc vào quan hệ. Biết người này và người kia, có dự án nào đó mà họ giao cho bạn, thì bạn sẽ có một Tết ấm cúng hơn với bánh chưng có nhân.
Hãy tự đặt cho mình hai câu hỏi sau: "Nếu nghỉ việc, tôi sẽ làm gì? Tôi có thể sống được bao lâu?" Nếu bạn có thể trả lời được hai câu hỏi này, thì hãy thử làm freelance. Nhưng nếu bạn vẫn đăng lên các group hỏi "Em muốn làm freelance, kiếm khách hàng ở đâu?", thì khả năng của bạn sẽ là 100% mất việc.