Lập trình

Ngôn ngữ lập trình Pascal: Khám phá từ A-Z

Huy Erick

Giới thiệu Bạn là một lập trình viên có thâm niên, tuy nhiên đối với những bạn trẻ chập chững bước vào ngành Công nghệ thông tin, ngôn ngữ lập trình Pascal có vẻ phức...

Giới thiệu

Bạn là một lập trình viên có thâm niên, tuy nhiên đối với những bạn trẻ chập chững bước vào ngành Công nghệ thông tin, ngôn ngữ lập trình pascal có vẻ phức tạp. Hãy cùng khám phá vì sao Pascal lại trở nên nổi tiếng trong ngành này bằng bài viết dưới đây!

Ngôn ngữ lập trình Pascal là gì?

Tìm hiểu về khái niệm của Pascal

Khái niệm về Pascal

Pascal là một ngôn ngữ lập trình theo dạng mệnh lệnh, được thiết kế bởi Niklaus Wirth vào năm 1970. Ngôn ngữ này được đặt tên theo nhà toán học, triết học và vật lý người Pháp - Blaise Pascal.

Mặc dù Pascal đã tồn tại trong ngành từ lâu, nhưng nó chủ yếu được sử dụng để dạy các kỹ thuật lập trình. Trên thực tế, Pascal là ngôn ngữ đầu tiên mà nhiều lập trình viên được học. Mặc dù có nhiều phiên bản thương mại của Pascal được sử dụng, nhưng hầu hết các lập trình viên hiện nay ưu tiên Java, C#, C, C++, và nhiều ngôn ngữ khác.

Lịch sử về ngôn ngữ Pascal

Pascal được phát triển dựa trên ngôn ngữ ALGOL 60. Trước đây, Niklaus Wirth đã cố gắng cải thiện ngôn ngữ ALGOL X và đề xuất đặt tên phiên bản mới là ALGOL W. Tuy nhiên, cải tiến này không được chấp nhận và quá trình hoàn thiện ngôn ngữ ALGOL X bị đình trệ. Cuối cùng, vào năm 1968, Wirth quyết định từ bỏ ALGOL X và tiếp tục cải thiện ALGOL W, được phát hành dưới cái tên Pascal vào năm 1970.

Pascal được thiết kế như một ngôn ngữ dành cho việc dạy lập trình cho sinh viên đại học và là ngôn ngữ được ưa chuộng nhất từ những năm 1960 đến những năm 1980.

Những điều thú vị về Pascal

Vào cuối những năm 1970 và 1980, Pascal là ngôn ngữ rất phổ biến để hướng dẫn lập trình. Ngôn ngữ này có sẵn trên hầu hết các máy tính và được tin dùng cho phần mềm sản xuất và giáo dục bởi tính quen thuộc, dễ hiểu, dễ đọc và bảo mật. Một số phần mềm nổi tiếng được lập trình từ ngôn ngữ Pascal bao gồm Skype, Total Commander, TeX, Macromedia Captivate, Apple Lisa, trò chơi trên PC và hệ thống embedded.

Một số điểm thú vị về Pascal:

  • Pascal dựa trên kiểu cấu trúc khối của ngôn ngữ lập trình Algol.
  • Pascal được phát triển như một ngôn ngữ phù hợp với việc dạy lập trình và triển khai hiệu quả.
  • Pascal tiêu chuẩn ISO 7185 được ra đời vào năm 1983.
  • Pascal là ngôn ngữ cấp cao chính được sử dụng để phát triển cho Apple Lisa và trong những năm đầu của Mac.
  • Năm 1986, Apple Computer lần đầu tiên triển khai Pascal hướng đối tượng và năm 1993, Ủy ban Tiêu chuẩn Pascal đã phát hành bản gia hạn hướng đối tượng.

Lý do để bạn học Pascal

Ngôn ngữ lập trình Pascal quen thuộc với nhiều người

Pascal chứa một số tính năng cho phép sinh viên sử dụng như một công cụ hỗ trợ việc học tập và giúp các lập trình viên tay mơ hiểu về kiến thức cơ bản về lập trình :

  • Tích hợp các kiểu dữ liệu: Pascal có sẵn một kho dữ liệu tích hợp gồm số nguyên, số thực, ký tự và boolean.
  • Kiểu dữ liệu do người dùng xác định: Có khả năng xác định các loại dữ liệu scalar cũng như các khoảng của chúng.
  • Cung cấp một bộ cấu trúc dữ liệu được xác định: Bao gồm mảng, bản ghi, tập tin và tập hợp.
  • Hỗ trợ quá trình gán dữ liệu nhanh chóng: Trình biên dịch Pascal có thể phát hiện những lỗi không tương thích trong quá trình gán dữ liệu.
  • Hỗ trợ lập trình có cấu trúc: Bằng việc sử dụng các chương trình con gọi là "procedures" và "functions".

Pascal đơn giản và dễ hiểu vì tính biểu cảm cao, là ngôn ngữ lập trình cơ bản trong việc giảng dạy các kỹ thuật lập trình máy tính. Học Pascal sẽ mang đến nền tảng tốt để trở thành một lập trình viên chuyên nghiệp. Tuy nhiên, chỉ biết Pascal không đủ để thăng tiến trong ngành Công nghệ thông tin. Bạn nên học thêm các ngôn ngữ như Java, C, Python, C++ để mở rộng kỹ năng và tìm được công việc có mức lương hấp dẫn.

Lĩnh vực ứng dụng của Pascal

Lĩnh vực ứng dụng Pascal nhiều nhất là môi trường giáo dục, bởi ngôn ngữ này được phát triển để dạy lập trình cơ bản cho sinh viên. Từ những năm 1970 đến đầu những năm 1990, Pascal là sự lựa chọn phổ biến để giảng dạy kỹ thuật lập trình tại các trường cao đẳng và đại học lớn. Tuy nhiên, với sự phát triển ngày càng tăng của lập trình hướng đối tượng, Pascal đã dần nhường chỗ cho các ngôn ngữ khác như C++ hay Visual Basic.

Ý kiến trái chiều về ngôn ngữ Pascal

Dù được sử dụng rộng rãi, Pascal cũng không tránh khỏi chỉ trích

Dù Pascal rất phổ biến vào những năm 1980 và đầu những năm 1990, triển khai Pascal và định nghĩa ban đầu của Wirth về ngôn ngữ này đã bị chỉ trích rộng rãi và coi là không phù hợp để sử dụng ngoài việc giảng dạy. Brian Kernighan, người đã phổ biến ngôn ngữ C, đã viết một bài luận chứa đầy những lời chỉ trích về Pascal trong bài viết "Tại sao Pascal không phải là ngôn ngữ lập trình ưa thích của tôi" vào năm 1981.

Trong bài luận, Kernighan chỉ trích rằng Pascal dễ bị tấn công vì cấu trúc đơn giản và độ lặp lại cao, khiến một điều chỉnh nhỏ cũng ảnh hưởng đến toàn bộ chương trình. Ngoài ra, khả năng kiểm soát của Pascal cũng hạn chế.

Trong những năm 1980, Pascal từng có cơ hội phát triển lớn hơn khi liên quan đến Apple Lisa và Macintosh, nhưng sự phát triển đó chỉ kéo dài trong một thời gian ngắn. Ngày nay, Pascal dường như đã trở nên kém phổ biến so với các ngôn ngữ khác.

Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu được khái niệm về ngôn ngữ lập trình Pascal. Hãy tiếp tục theo dõi Techie để có được những bài viết mới về các ngôn ngữ lập trình khác trong tương lai!

1