Trong lập trình hướng đối tượng, tính đóng gói (Encapsulation) là một khái niệm quan trọng. Nó giúp quản lý và sử dụng dữ liệu và phương thức liên quan một cách tiện lợi. Trên thực tế, tính đóng gói như việc "đóng gói" các dữ liệu và phương thức vào các lớp để tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng.
Khái niệm về tính đóng gói
Tính đóng gói được hiểu đơn giản là việc "đóng gói" các dữ liệu (data) và các hàm/phương thức (functions/methods) có liên quan đến nhau thành các lớp (class) để tiện cho việc quản lý và sử dụng. Điều này giúp tạo ra sự ổn định và bảo mật cho dữ liệu và phương thức.
Ý nghĩa của việc sử dụng tính đóng gói trong OOP
Tính đóng gói mang lại nhiều lợi ích quan trọng trong lập trình hướng đối tượng. Dưới đây là một số ý nghĩa của việc sử dụng tính đóng gói:
1. Tiện lợi cho việc quản lý và sử dụng
Tính đóng gói giúp tạo ra các "gói" chức năng đặc trưng cho từng lớp. Điều này giúp việc quản lý và sử dụng trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn.
2. Che giấu thông tin và chi tiết cài đặt
Tính đóng gói cung cấp khả năng che giấu một số thông tin và chi tiết cài đặt nội bộ của lớp. Việc này đảm bảo rằng các thông tin và phương thức chỉ được truy cập và tác động bởi những đối tượng hoặc phương thức mà người viết mã cho phép. Điều này đảm bảo tính toàn vẹn và bảo mật của đối tượng.
3. Ngăn ngừa việc gán giá trị không hợp lệ
Việc sử dụng tính đóng gói cũng giúp ngăn chặn việc gán giá trị không hợp lệ vào các thành phần dữ liệu của một đối tượng. Điều này giúp đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của đối tượng.
Ví dụ minh hoạ
Hãy cùng xem qua một ví dụ đơn giản để hiểu rõ hơn về tính đóng gói.
Một ví dụ trong đời thực là khi chúng ta đi khám bệnh tại bệnh viện. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc cho chúng ta, trong đơn thuốc có danh sách các loại thuốc, liều lượng và thời gian uống thuốc. Chúng ta chỉ biết cách uống đúng loại thuốc, đúng liều lượng và đúng thời gian để hết cảm cúm mà không biết chính xác các thành phần và nguyên tắc hoạt động của từng loại thuốc.
Dưới góc nhìn của một lập trình viên, chúng ta có thể hiểu việc này như sau:
Có một lớp có tên là DieuTriCamCum{}. Trong lớp này, có dữ liệu là các loại thuốc và các hàm/phương thức là liều lượng và thời gian uống thuốc.
Ví dụ trên giúp chúng ta hình dung về việc sử dụng tính đóng gói trong thực tế. Các dữ liệu và phương thức liên quan được "gói" vào một lớp để quản lý và sử dụng một cách chính xác và thuận tiện.
Tính đóng gói cũng có thể được minh hoạ thông qua mã nguồn của một ứng dụng TODOS viết bằng PHP. Trong mã nguồn này, chúng ta có thể thấy việc kết hợp dữ liệu và phương thức xử lý công việc trong ứng dụng vào một lớp có tên là UserTasks. Sự che dấu dữ liệu được thể hiện thông qua việc che giấu các hàm và thuộc tính để đảm bảo chỉ có các phương thức công khai có thể truy cập vào dữ liệu.
Tóm lại, tính đóng gói (Encapsulation) là một khái niệm quan trọng trong lập trình hướng đối tượng. Nó giúp quản lý và sử dụng dữ liệu và phương thức một cách tiện lợi và an toàn. Hy vọng qua bài viết này, các bạn có thể hiểu thêm về tính đóng gói và áp dụng nó một cách hiệu quả trong công việc của mình.
Tài liệu tham khảo: