Câu điều kiện if else là một trong những cấu trúc phổ biến được sử dụng trong lập trình. Trong bài viết này, tôi sẽ giới thiệu một số khái niệm và cấu trúc cơ bản của câu điều kiện if else trong C và C++, giúp bạn hiểu rõ hơn về chúng.
Câu lệnh if else được sử dụng khi nào?
Câu lệnh if else được sử dụng để đưa ra quyết định dựa trên việc kiểm tra đúng/sai của một mệnh đề điều kiện. Kết quả của mệnh đề này sẽ quyết định các hành động hoặc quyết định sẽ được thực hiện trong chương trình.
Caption: Câu lệnh if else được sử dụng khi nào?
Các cấu trúc lệnh điều kiện thường gặp
Câu lệnh if
Khái niệm: Câu lệnh if là cấu trúc đơn giản và cơ bản nhất. Cấu trúc này được thực hiện như sau:
- Nếu mệnh đề điều kiện đúng, chương trình sẽ thực hiện các câu lệnh nằm dưới mệnh đề điều kiện đó.
- Nếu mệnh đề điều kiện sai, chương trình sẽ bỏ qua và tiếp tục thực hiện các câu lệnh khác.
Caption: Lưu đồ câu lệnh if
Cú pháp minh họa:
if (điều kiện)
{
// Thực hiện các câu lệnh nếu điều kiện đúng
}Bài tập minh họa: Viết chương trình nhập 3 số nguyên a, b, c. Tìm số lớn nhất.
// Bài tập câu lệnh if
Caption: Bài tập câu lệnh if
Câu lệnh if else
Khái niệm: Câu lệnh if else kiểm tra tính đúng/sai của mệnh đề if. Có 2 kết quả xảy ra:
- Nếu điều kiện đúng, chương trình sẽ thực hiện các câu lệnh nằm dưới mệnh đề if.
- Nếu điều kiện sai, chương trình sẽ thực hiện các câu lệnh nằm dưới mệnh đề else.
Caption: Lưu đồ câu lệnh if else
Cú pháp minh họa:
if (điều_kiện)
{
// Thực hiện các câu lệnh nếu điều kiện đúng
}
else
{
// Thực hiện các câu lệnh nếu điều kiện sai
}Bài tập minh họa: Viết chương trình nhập một số nguyên n. Kiểm tra n là số chẵn hay số lẻ?
// Bài tập câu lệnh if else
Caption: Bài tập câu lệnh if else
Câu lệnh if else lồng nhau
Khái niệm: Trong cấu trúc if else lồng nhau, các câu lệnh sau if (hoặc else) sẽ lồng thêm các câu điều kiện if hoặc if else khác.
Cú pháp minh họa:
if (điều kiện 1)
{
// Thực hiện các câu lệnh nếu điều kiện 1 đúng
if (điều kiện 2)
{
// Thực hiện các câu lệnh nếu điều kiện 2 đúng
}
else
{
// Thực hiện các câu lệnh nếu điều kiện 2 sai
...
}
}
Caption: Lưu đồ câu lệnh if else lồng nhau
Bài tập minh họa: Viết chương trình nhập một số nguyên n. Kiểm tra n là số nguyên dương hay số nguyên âm?
// Bài tập câu lệnh if else lồng nhau
Caption: Bài tập câu lệnh if else lồng nhau
Câu lệnh if elseif else ladder
Khái niệm: Câu lệnh if elseif else ladder được thực hiện theo quy luật "cái thang", thuật toán sẽ chạy từ trên xuống. Nếu gặp điều kiện else if nào đúng thì sẽ thực hiện các câu lệnh bên trong đó.
Caption: Lưu đồ câu lệnh if elseif else ladder
Cú pháp minh họa:
if (điều kiện 1)
{
// Thực hiện các câu lệnh nếu điều kiện 1 đúng
}
else if (điều kiện 2)
{
// Thực hiện các câu lệnh nếu điều kiện 1 sai và điều kiện 2 đúng
}
.....
else if (điều kiện n)
{
// Thực hiện các câu lệnh nếu điều kiện 1;2;...;n-1 sai và điều kiện n đúng
}
else
{
// Thực hiện các câu lệnh nếu điều kiện trên đều sai
}Bài tập minh họa: Viết chương trình xếp hạng học lực của học sinh dựa trên điểm trung bình của bài kiểm tra, điểm thi giữa kỳ (hệ số 2), điểm thi cuối kỳ (hệ số 3), theo nguyên tắc:
- Giỏi: Điểm trung bình ≥ 8
- Khá: 8 > Điểm trung bình ≥ 6.5
- Trung Bình: 6.5 > Điểm trung bình ≥ 5
- Yếu: Điểm trung bình < 5
// Bài tập câu lệnh if elseif else ladder
Caption: Bài tập câu lệnh if elseif else
Tôi hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cấu trúc và sử dụng của câu điều kiện if else trong C và C++. Hãy áp dụng kiến thức này vào công việc của bạn một cách hiệu quả. Chúc bạn thành công!
Nguồn tham khảo: Freetuts
