Năm 2024 chứng kiến nhiều chính sách mới có hiệu lực từ tháng 3, tạo ra sự thay đổi và ảnh hưởng đáng kể trong nhiều lĩnh vực. Điểm qua những chính sách nổi bật này, ta có thể thấy sự quan tâm và định hướng của chính phủ trong việc phát triển kinh tế, quản lý tài nguyên, và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Nhiều ưu đãi, hỗ trợ đầu tư vào khu công nghệ cao
Theo Nghị định số 10/2024/NĐ-CP quy định về khu công nghệ cao, có hiệu lực từ ngày 25/3, có nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư vào khu công nghệ cao. Những chính sách này bao gồm chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đối với các dự án đầu tư vào khu công nghệ cao, khuyến khích đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng kỹ thuật, phát triển hạ tầng xã hội phục vụ người lao động trong khu công nghệ cao, và chính sách đối với hoạt động nghiên cứu phát triển công nghệ cao và ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao.
Các dự án và hoạt động tại khu công nghệ cao cũng được ưu tiên tham gia các chương trình hỗ trợ đào tạo, tuyển dụng lao động, hỗ trợ hoạt động nghiên cứu và ứng dụng công nghệ cao, chuyển giao công nghệ, phát triển ngành công nghiệp công nghệ cao và công nghệ cao trong nông nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo, cũng như hỗ trợ vốn vay và các chương trình hỗ trợ khác từ chính phủ, các bộ, ngành, địa phương.
Ngoài ra, Nghị định cũng quy định về cơ chế khuyến khích đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng kỹ thuật trong khu công nghệ cao. Theo quy định này, các tổ chức và cá nhân có đủ kinh nghiệm và năng lực sẽ được khuyến khích tham gia đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng kỹ thuật trong khu công nghệ cao. Điều này sẽ đặt nền móng vững chắc cho việc phát triển khu công nghệ cao và thu hút các dự án đầu tư mới.
Quy định mới về chức năng thanh tra chuyên ngành
Bổ sung vào hệ thống quy định về thanh tra chuyên ngành, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 03/2024/NĐ-CP quy định về cơ quan thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành và hoạt động của cơ quan được giao thực hiện chức năng này. Nghị định này có hiệu lực kể từ ngày 01/3/2024.
Nghị định số 03/2024/NĐ-CP nhằm quy định chi tiết một số điều khoản của Luật Thanh tra năm 2022, đồng thời quy định về thanh tra Tổng cục, Cục được thành lập tại Tổng cục, Cục thuộc Bộ, thanh tra sở, cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành, và các quy định liên quan khác.
Điều này đảm bảo sự minh bạch và hiệu quả trong việc thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành, từ đó đảm bảo sự chính xác và công bằng trong quản lý và giám sát hoạt động của các cơ quan, tổ chức, và cá nhân trong các lĩnh vực chuyên ngành tương ứng.
Sửa đổi, bổ sung Nghị định về sắp xếp, đổi mới và phát triển công ty nông, lâm nghiệp
Nghị định số 04/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 118/2014/NĐ-CP ngày 17/12/2014 của Chính phủ về sắp xếp, đổi mới và phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty nông, lâm nghiệp. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 01/3/2024.
Theo Nghị định 04/2024/NĐ-CP, công ty nông nghiệp Nhà nước sẽ được chuyển đổi thành công ty trách nhiệm hữu hạn với ít nhất hai thành viên. Điều này nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của các công ty trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp và đáp ứng nhu cầu phát triển của ngành.
Chuyển giao công trình điện là tài sản công sang EVN
Nghị định 02/2024/NĐ-CP ngày 10/1/2024 về việc chuyển giao công trình điện là tài sản công sang Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cũng có hiệu lực từ ngày 1/3/2024.
Theo Nghị định này, công trình điện được chuyển giao sang EVN phải đáp ứng các điều kiện nhất định, bao gồm phù hợp với quy hoạch và phương án phát triển mạng lưới cấp điện, đảm bảo quy chuẩn và tiêu chuẩn liên quan, và đang hoạt động bình thường.
Việc chuyển giao này nhằm tăng cường hiệu quả vận hành và quản lý của Tập đoàn Điện lực Việt Nam trong việc cung cấp điện cho người dân và các doanh nghiệp, đồng thời tăng cường quản lý tài sản công của nhà nước.
Tăng trần giá vé máy bay nội địa
Bộ Giao thông Vận tải đã ban hành Thông tư số 34/2023/TT-BGTVT về sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 17/2019/TT-BGTVT ban hành khung giá dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 1/3.
Theo quy định mới, mức giá vé máy bay nội địa sẽ được tăng tối đa, tùy thuộc vào khoảng cách và loại hạng vé. Các đường bay có khoảng cách dưới 500 km sẽ có mức giá trần từ 1,6 triệu đồng/chiều đến 1,7 triệu đồng/chiều. Các đường bay khác sẽ chịu mức tăng giá từ 50.000 - 250.000 đồng/chiều, tùy thuộc vào độ dài của từng đường bay.
Mức giá tối đa đã bao gồm toàn bộ chi phí hành khách phải trả cho một vé máy bay, trừ thuế giá trị gia tăng và các khoản thu hộ cho cảng hàng không. Điều này nhằm đảm bảo công bằng và minh bạch trong việc xác định giá vé máy bay và bảo vệ quyền lợi của hành khách.
Quy định mới về kiểm tra chất lượng phương tiện đường sắt
Bộ Giao thông Vận tải đã ban hành Thông tư 01/2024/TT-BGTVT quy định về việc kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông đường sắt. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 15/3/2024.
Theo Thông tư, các loại hình kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường bao gồm kiểm tra sản xuất, lắp ráp, kiểm tra nhập khẩu, kiểm tra hoán cải, và kiểm tra định kỳ.
Thông tư cũng quy định về trách nhiệm của chủ phương tiện và chủ khai thác phương tiện trong việc thực hiện kiểm tra và bảo dưỡng phương tiện để đảm bảo chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường. Điều này đảm bảo sự an toàn và bền vững cho hệ thống giao thông đường sắt và bảo vệ môi trường.
Lệ phí cấp phép khai thác khoáng sản quý hiếm
Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 10/2024/TT-BTC ngày 5/2/2024 quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí thẩm định đánh giá trữ lượng khoáng sản và lệ phí cấp giấy phép hoạt động khoáng sản. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 21/3/2024.
Thông tư này quy định về mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí thẩm định đánh giá trữ lượng khoáng sản và lệ phí cấp giấy phép hoạt động khoáng sản. Người nộp lệ phí và phí thẩm định đánh giá trữ lượng khoáng sản là tổ chức và cá nhân có liên quan đến việc khai thác khoáng sản theo quy định của pháp luật.
Mức thu lệ phí cấp giấy phép hoạt động khoáng sản đối với hoạt động thăm dò và khai thác khoáng sản được quy định chi tiết theo từng loại và diện tích.
Thu phí khai thác sử dụng tài liệu địa chất, khoáng sản
Bộ Tài chính cũng ban hành Thông tư số 11/2024/TT-BTC ngày 5/2/2024 quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí khai thác và sử dụng tài liệu địa chất, khoáng sản. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 21/3/2024.
Phí khai thác và sử dụng tài liệu địa chất, khoáng sản sẽ được thu và quản lý bởi các cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật tài nguyên, môi trường biển và hải đảo. Người nộp phí sẽ thực hiện nộp phí khi nhận kết quả tài liệu địa chất, khoáng sản từ cơ quan cung cấp. Quỹ phí thu được sẽ được sử dụng để trang trải chi phí hoạt động và phát triển ngành tài nguyên, môi trường biển và hải đảo.
Quy định giấy tờ về dân cư khi thực hiện thủ tục hành chính trong thành lập và hoạt động ngân hàng
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ban hành Thông tư số 24/2023/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư liên quan đến việc nộp, xuất trình, cung cấp thông tin, giấy tờ về dân cư khi thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực thành lập và hoạt động ngân hàng. Thông tư này có hiệu lực từ 01/03/2024.
Thông tư này áp dụng đối với các ngân hàng thương mại, ngân hàng hợp tác xã, quỹ tín dụng nhân dân, tổ chức tài chính vi mô, tổ chức tín dụng phi ngân hàng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Qua Thông tư này, việc nộp, xuất trình và cung cấp thông tin, giấy tờ về dân cư trong quá trình thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến thành lập và hoạt động ngân hàng sẽ được điều chỉnh và cải tiến.
Trách nhiệm trong quản lý nhà nước về lao động trong các khu công nghiệp, khu kinh tế
Thông tư số 17/2023/TT-BLĐTBXH sẽ hướng dẫn việc ủy quyền thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về lao động trong các khu công nghiệp, khu kinh tế. Trách nhiệm của UBND cấp tỉnh, Ban quản lý khu công nghiệp và Sở Lao động - Thương binh và Xã hội trong quản lý nhà nước về lao động trong các khu công nghiệp, khu kinh tế cũng được quy định rõ ràng trong Thông tư này.
UBND cấp tỉnh sẽ tổ chức triển khai ủy quyền về lao động trong khu công nghiệp, chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra Ban quản lý khu công nghiệp, tiếp nhận và giải quyết các kiến nghị liên quan. Ban quản lý khu công nghiệp sẽ thực hiện đúng và đầy đủ nội dung công việc, hướng dẫn doanh nghiệp, và thực hiện các quy định của pháp luật lao động. Sở Lao động - Thương binh và Xã hội sẽ tham mưu, giúp UBND cấp tỉnh trong việc tổng hợp, báo cáo về quản lý nhà nước về lao động trong khu công nghiệp.
Thông tư số 17/2023/TT-BLĐTBXH có hiệu lực từ ngày 01/03/2024 và sẽ giúp làm rõ trách nhiệm của các đơn vị trong việc quản lý lao động và phát triển các khu công nghiệp, khu kinh tế. Điều này đảm bảo sự hài hòa và phát triển bền vững của các cơ sở công nghiệp và góp phần tạo thêm việc làm và tăng thu nhập cho người lao động.
Chuẩn quốc gia đối với cơ sở giáo dục đại học
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư số 01/2024/TT-BGDĐT quy định chuẩn quốc gia đối với cơ sở giáo dục đại học. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 22/3 và thay thế cho Thông tư số 24/2015/TT-BGDĐT của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Chuẩn quốc gia đối với cơ sở giáo dục đại học sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đảm bảo sự phát triển bền vững của hệ thống giáo dục đại học. Chuẩn này bao gồm 6 tiêu chuẩn với 20 tiêu chí, bao gồm tổ chức và quản trị, giảng viên, cơ sở vật chất, tài chính, tuyển sinh và đào tạo, nghiên cứu và đổi mới sáng tạo.
Thông tư cũng sẽ hướng dẫn các cơ sở giáo dục đại học cung cấp, cập nhật dữ liệu và tham gia hệ thống cơ sở dữ liệu về giáo dục đại học, từ đó đánh giá và đảm bảo chất lượng của cơ sở giáo dục đại học.
Công bố kết quả thực hiện chuẩn quốc gia của các cơ sở giáo dục đại học cũng sẽ được thực hiện để đảm bảo sự minh bạch và đánh giá chất lượng của cơ sở này.
Dân sinh sẽ tiếp tục cập nhật những thông tin mới nhất về các chính sách và quy định liên quan trong thời gian tới.
