Đọc sách là một năng lực đáng kinh ngạc. Khi ta được giáo dục và biết ngôn ngữ, sách sẽ trở thành người bạn đầu tiên đáng tin cậy. Tiếp xúc với sách thường xuyên sẽ tạo thói quen và trở thành một nhu cầu thiết yếu tự nhiên. Nghiên cứu và thực tế đã chứng minh rằng người đọc sách có kiến thức tốt, nhận thức về môi trường xung quanh và biết rõ mục tiêu của bản thân. Việc đọc sách cũng giúp cải thiện khả năng tập trung, vì khi đọc sách, ta phải dành thời gian để tĩnh lặng và đảm bảo không bỏ sót bất kỳ dòng chữ nào.
Dưới đây là năm bước giúp bạn đọc sách hiệu quả và trở thành người đọc thông thái:
Bước 1: Xây dựng thói quen đọc sách
Hãy trở thành người học, nhà nghiên cứu hoặc công việc của bạn yêu cầu đọc sách và tài liệu. Hãy dành thời gian cuối tuần để đến hiệu sách, tìm những cuốn sách có bìa bắt mắt và những đoạn giới thiệu thú vị. Bạn có thể tìm kiếm sách trên Nainuwa để đọc sách điện tử. Hãy lưu lại tất cả những gì bạn tìm thấy và cảm thấy yên tâm vì bạn đã có thể truy cập vào chúng một cách nhanh chóng.
Tìm kiếm sách là rất quan trọng, điều này chứng tỏ bạn quan tâm đến sách. Nhưng những con chữ chỉ nằm im trong sách, nếu bạn không đọc chúng, sẽ không đem lại cho bạn bất kỳ kiến thức mới nào.
Thức dậy và bắt đầu đọc những dòng đầu tiên. Bạn có thể đặt mục tiêu và hẹn giờ cho việc đọc sách. Khi bạn đặt sách xuống và cảm thấy hạnh phúc vì đã hoàn thành mục tiêu, bạn sẽ có hứng thú đọc hơn trong những ngày đầu tiên. Đọc sách kéo dài tuổi thọ, nghe lời khuyên này từ một bài diễn thuyết nổi tiếng. Một số lý do có thể khiến bạn hứng thú đọc sách ngày hôm sau, bạn có công việc, quên sách hoặc đang đi công tác. Đừng lo, chỉ cần mang điện thoại và truy cập vào thư viện điện tử Nainuwa, bạn đã có mọi điều kiện để đọc. Chỉ còn một việc nữa, đó là thực hiện việc đọc hàng ngày trong 30 ngày. Và vào ngày thứ 31, điều kỳ diệu sẽ đến.
Bước 2: Lựa chọn sách
Bước vào thế giới của sách, bạn có thể cảm thấy như Alice trong xứ sở thần tiên, mải mê theo đuổi chú thỏ với chiếc đồng hồ đỏ. Bạn sẽ bị cuốn hút bởi mọi cuốn sách: sách bán chạy nhất, danh sách sách cần đọc trước tuổi 20, 30, 50...; sách kinh điển và cả những cuốn với bìa xanh lá yêu thích. Nhưng giới hạn thời gian của một người bình thường cho thấy, việc đọc hết tất cả sách có trên thế giới là không thể. Ngoài ra, giới hạn về ngôn ngữ, nhà xuất bản hay phong cách tác giả cũng có thể khiến việc đọc trở nên trùng lặp và giới hạn nội dung đọc. Vì vậy, việc lựa chọn sách phù hợp với mục đích của bạn và sắp xếp chúng theo thứ tự ưu tiên là rất quan trọng. Điều khác biệt giữa việc đọc để lấy thông tin và việc đọc để hiểu hoàn toàn phụ thuộc vào kỹ năng và trình độ của bạn. Đọc để lấy thông tin chỉ mang lại thêm kiến thức, không cải thiện khả năng hiểu biết của bạn. Trong khi đó, đọc để hiểu biết đòi hỏi bạn đọc khi chưa hiểu rõ về một chủ đề nào đó, nhằm tăng cường khả năng hiểu thông qua hoạt động của não bộ. Đọc sách giải trí thì không đòi hỏi quá nhiều cố gắng và sự nỗ lực. Đọc sách giải trí là gợi ý cho những người mới bắt đầu đọc và tạo niềm yêu thích và hứng thú. Bạn có thể lưu lại cuốn sách yêu thích hoặc chọn chủ đề sách trên Nainuwa để duy trì tiến độ đọc của mình. Tuy nhiên, phạm vi đọc sách có thể mở rộng hoặc sâu hơn, phụ thuộc vào mục đích đọc của bạn.
Bước 3: Cấp độ đọc sách
Bạn đang tiếp cận với một thầy vĩ đại, đó chính là sách. Thầy này sẽ truyền đạt tri thức và giúp bạn tự suy nghĩ và tìm câu trả lời cho những câu hỏi phức tạp. Do đó, tính kiên nhẫn và thoải mái với những khó khăn tích cực là dấu hiệu tốt cho một tư duy khỏe mạnh. Theo Mortimer J. Adler, tác giả cuốn sách "Cách đọc một cuốn sách", có 4 cấp độ đọc sách:
- Cấp độ 1: Đọc như đọc chữ. Đây là cấp độ của những người mới học đọc, học nhận biết từ ngữ.
- Cấp độ 2: Đọc kiểm soát. Với việc giới hạn thời gian, bạn cần đọc một số lượng sách trong thời gian nhất định. Mục đích là thu thập càng nhiều kiến thức trong giới hạn định trước. Thường ở cấp độ này, bạn sẽ ưu tiên kỹ năng đọc lướt để thu thập thông tin chính mà không đi vào chi tiết.
- Cấp độ 3: Đọc phân tích. Đọc ở cấp độ này đòi hỏi kỹ năng đọc thành thạo, khả năng hiểu và suy ngẫm về cuốn sách theo quan điểm của tác giả, dẫn đến tri thức riêng của bạn. Thời gian không còn là vấn đề, vấn đề ở cấp độ này là cách bạn đọc để hiểu, từ sự hiểu biết ít dần dần đến sự hiểu biết nhiều. Điều này cho thấy giá trị của việc nỗ lực đọc sách.
- Cấp độ 4: Đọc so sánh. Việc đọc nhiều cuốn sách là cần thiết để đạt đến cấp độ so sánh. Bạn không chỉ hiểu một cuốn sách, mà còn nhiều cuốn sách để so sánh và thấu hiểu tri thức từ nhiều góc nhìn khác nhau về cùng một chủ đề hoặc lĩnh vực. Bạn sẽ so sánh điểm chung và khác biệt giữa các cuốn sách, và nhận được những bài học quý giá.
Dù bạn đang ở cấp độ nào, bạn sẽ thu được một lượng kiến thức nhất định và tăng cường hiểu biết. Do đó, bạn có thể chọn cấp độ đọc phù hợp với từng loại sách để đạt hiệu quả đọc tối ưu nhất.
Bước 4: Không gian - thời gian
Những yếu tố xung quanh cũng ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả đọc sách. Trừ khi bạn đọc một cuốn sách dành riêng khi đi ngủ, hầu hết các cuốn sách nên được đọc trong một không gian và thời gian phù hợp để học và nghiên cứu. Đọc sách là hoạt động của trí não, vì vậy, bất kể bạn đọc ở cấp độ nào, luôn chọn một chỗ ngồi thoải mái trong một không gian yên tĩnh. Đừng đọc sách trong khi có âm nhạc ồn ào hoặc âm thanh nhẹ nhàng như nước chảy, vì điều này có thể làm mất tập trung của bạn, đặc biệt là khi bạn mới bắt đầu đọc sách.
Bước 5: Ghi chú
Ghi chú cũng có sự khác biệt giữa việc đọc sách để thu thập kiến thức và việc đọc sách để chia sẻ trải nghiệm. Có 4 lý do cơ bản để ghi chú bao gồm:
- Ghi nhớ nội dung sách.
- Rèn luyện khả năng tập trung.
- Xem lại nội dung sách.
- Đưa ra ý kiến cá nhân.
Ghi chú là kết quả của quá trình đọc sách, giúp tăng vốn từ ngữ và kỹ năng viết của bạn.
Với những bước thực hành trên, bạn có thể áp dụng cho bản thân và phát triển kỹ năng đọc sách một cách hiệu quả để phục vụ cuộc sống.
*Tài liệu tham khảo:
- Mortimer J. Adler (2016), "Phương pháp đọc sách hiệu quả".
- KVB Boekwerk (2019), "Báo cáo: Tác động của việc đọc sách đối với con người và xã hội".*
───────────
Hình ảnh: Internet Tổng hợp và viết bài: HP
