Có được mô hình kinh doanh hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp thu về nhiều lợi nhuận và phát triển vượt bậc. Bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ tổng hợp các mô hình kinh doanh mới hiệu quả đang được nhiều tập đoàn, doanh nghiệp lớn hiện nay áp dụng để đơn vị có thể tham khảo.
Mô hình kinh doanh là gì?
Mô hình kinh doanh hiểu đơn giản đó chính là chiến lược cốt lõi để phát triển công ty, đưa hoạt động kinh doanh thu về lợi nhuận cao. Xây dựng được mô hình kinh doanh tức là doanh nghiệp sẽ xác định được sản phẩm và dịch vụ chủ đạo của mình để bán, xác định được Thị trường mục tiêu và các khoản ngân sách để chi cho quảng cáo, marketing.
Bất kể doanh nghiệp dù lớn hay nhỏ đều cần xác định được mô hình kinh doanh bởi nó chính là chìa khóa để có thể thu hút được nguồn vốn đầu tư bên ngoài, tạo động lực cho nhân viên công ty làm việc. Với những doanh nghiệp lâu năm thì mô hình kinh doanh chính là công cụ để giúp họ dự đoán xu hướng tương lai và đối mặt với các thách thức khó khăn bất cứ hoàn cảnh nào.
Những quy trình, chính sách kinh doanh các công ty, doanh nghiệp triển khai, áp dụng, tuân thủ đều là một phần của mô hình kinh doanh. Một mô hình kinh doanh sản xuất thành công thì phải trả lời được các câu hỏi như khách hàng là ai, bạn có thể mang đến cho khách hàng các giá trị gì, bạn thực hiện điều đó như thế nào để tiết kiệm chi phí tối ưu…
Xác định và xây dựng được mô hình kinh doanh mới sẽ đem về giá trị cho chính doanh nghiệp và khách hàng. Hiện nay các doanh nghiệp đều mong muốn tạo dựng được riêng cho mình mô hình kinh doanh độc đáo và duy nhất, không đơn vị nào có thể sao chép, bắt chước được. Sự thành bại của doanh nghiệp chịu ảnh hưởng rất lớn từ mô hình kinh doanh.
Quy trình tạo dựng mô hình kinh doanh hiệu quả
Để xây dựng được các loại mô hình kinh doanh hiệu quả và phù hợp với công ty, doanh nghiệp, các đơn vị cần tiến hành thực hiện theo quy trình như sau:
Bước 1: Xác định nhu cầu khách hàng
Trước khi lên ý tưởng kinh doanh thì doanh nghiệp cần biết đối tượng khách hàng của mình là ai, họ đang cần gì, thiếu gì, cần thỏa mãn nhu cầu gì, làm thế nào để có thể khiến họ bị sản phẩm, dịch vụ của mình thu hút, làm sao tạo nhu cầu sử dụng dịch vụ và sản phẩm ở họ…
Các mô hình kinh doanh mà không xác định được rõ nhu cầu của khách hàng sẽ dễ nhanh chóng rơi vào thất bại. Bởi chỉ khi nắm được khách hàng cần gì, muốn gì thì chúng ta mới lên được khung ý tưởng và triển khai các hoạt động đúng đắn. Sản phẩm và dịch vụ tạo ra phải nhằm phục vụ nhu cầu cho đối tượng hướng đến mới mang lại thành công cho cả người dùng và doanh nghiệp.
Bước 2: Lên ý tưởng về sản phẩm dịch vụ đáp ứng nhu cầu khách hàng
Sau bước đầu tiên là tìm hiểu nhu cầu khách hàng, bước tiếp theo chúng ta cần phải lên các ý tưởng cho sản phẩm cũng như dịch vụ đơn vị mình cung cấp nhằm mang lại cho khách hàng những trải nghiệm tuyệt vời nhất.
Công ty sẽ ngay lập tức cần nghiên cứu, tạo ra sản phẩm có giá cả, mẫu mã, kiểu dáng, chất lượng phù hợp sở thích, mong muốn của khách hàng. Những đơn vị nào mà tạo ra được các sản phẩm độc đáo và đáp ứng được nhu cầu sẽ bán được nhiều hàng và doanh thu đương nhiên sẽ nhanh. Các mô hình kinh doanh ở nước ngoài rất đặc biệt chú trọng khâu này vì họ hiểu rằng sản phẩm chính là trái tim, linh hồn của một doanh nghiệp.
Bước 3: Lên ý tưởng phát triển các kênh kinh doanh
Các mô hình kinh doanh mới đều phải chú trọng đến việc lên các kênh tiếp thị và phân phối sản phẩm ra thị trường. Các kênh này chính là cầu nối giúp doanh nghiệp có thể đưa sản phẩm của mình đến gần với khách hàng, người tiêu dùng hơn. Ở mỗi kênh tiếp thị thì doanh nghiệp sẽ cần xác định chi tiết các chiến lược hỗ trợ như giá cả, tiếp thị để kênh hoạt động nhất có thể.
Ví dụ về mô hình kinh doanh bánh trung thu, thì các kênh tiếp thị ở đây có thể là siêu thị, hàng tạp hóa, sàn thương mại điện tử… 
Bước 4: Lập kế hoạch và thử nghiệm
Lập kế hoạch kinh doanh sẽ giúp doanh nghiệp nắm được giá cả, chất lượng sản phẩm và chi phí bỏ ra để tạo sản phẩm, dịch vụ và quảng bá rộng rãi đến mọi người. Lập kế hoạch cũng giúp doanh nghiệp dự tính các rủi ro có thể xảy đến và lên kế hoạch khắc phục, xử lý khủng hoảng nhanh chóng. Kế hoạch lập ra càng chi tiết thì tính khả thi càng cao.
Trước khi đưa sản phẩm ra thị trường lớn thì doanh nghiệp sẽ thử nghiệm sản phẩm ở thị trường nhỏ hơn, vừa giúp tiết kiệm chi phí lại vừa giúp giảm thiểu rủi ro, đánh giá được mức độ khả quan khi dự án áp dụng thực tế rộng rãi.
Bước 5: Hoàn thiện mô hình kinh doanh và hoạt động
Ở các bước trên thì doanh nghiệp đã từng bước phác họa cho mình được mô hình kinh doanh phù hợp. Ở bước này doanh nghiệp sẽ xây dựng kiến toàn và thực tế hóa mô hình kinh doanh đó.
Ở bước này doanh nghiệp sẽ cần chú trọng xây dựng cơ sở hạ tầng, vật chất như nhà xưởng, dây chuyền, văn phòng, công ty, vốn và nhân lực, tìm kiếm đối tác làm ăn lâu dài, đáng tin cậy; huy động vốn đầu tư.
Tổng hợp các mô hình kinh doanh tiềm năng nhất hiện nay
Các mô hình sản xuất kinh doanh hiện nay vô cùng đa dạng, mỗi doanh nghiệp tùy vào tình hình thực tế đơn vị mình mà sẽ lựa chọn mô hình kinh doanh mới sao cho phù hợp nhất.
Mô hình kinh doanh canvas
Một trong các mô hình kinh doanh phổ biến và được áp dụng nhiều nhất hiện nay đó là Mô hình kinh doanh Canvas . Mô hình này đã được rất nhiều công ty lớn trên thế giới áp dụng như GE, Google, Facebook, P&G. Mô hình này mang đến rất nhiều giá trị cho doanh nghiệp bởi nó giúp các chủ doanh nghiệp thoát khỏi lối tư duy cũ chỉ tập trung phát triển sản phẩm, thay vào đó cần thiết kế mô hình kinh doanh rộng mở.
Mô hình kinh doanh canvas bao gồm 9 yếu tố cơ bản bao gồm: Kênh phân phối, cơ cấu chi phí, đối tác chính, hoạt động chính, nguồn lực chính, quan hệ khách hàng, dòng doanh thu, giá trị đề xuất, phân khúc khách hàng. Việc xây dựng hoạt động công ty theo mô hình này giúp tiết kiệm được nhân lực và thời gian hiệu quả. Mọi quy trình đều được thực hiện dựa theo khung chiến lược nhất định, thế nhưng trong thời buổi hiện nay thì các doanh nghiệp nên có sự linh hoạt trong việc thay đổi chiến lược để thành công.
Mô hình kinh doanh B2B
Trong các mô hình kinh doanh thì B2B cũng là mô hình được đánh giá cao, nó là từ viết tắt của Business to Business, là mô hình kinh doanh cung cấp những thứ doanh nghiệp khác cần, tiến hành giao dịch trực tiếp giữa các doanh nghiệp với nhau. B2B bao gồm giao dịch trực tiếp giá trị lớn và thương mại điện tử.
Đặc trưng dễ thấy nhất ở mô hình kinh doanh B2B đó là từng doanh nghiệp sẽ có quy trình mua hàng riêng cho mình, bởi vậy sẽ tối ưu được tiền bạc, thời gian, tăng hiệu quả hợp tác giữa các doanh nghiệp với nhau. Để thành công với mô hình kinh doanh B2B đòi hỏi nhà sản xuất cần đảm bảo khai thác đặc điểm và chức năng sản phẩm…
Mô hình kinh doanh thương mại điện tử
Mô hình kinh doanh thương mại điện tử đang có sự phát triển mạnh mẽ như vũ bão trong thời gian gần đây, nhất là khi đại dịch covid xảy ra. Trên thế giới có rất nhiều mô hình kinh doanh thương mại điện tử đã thành công vang dội như là Alibaba ở Trung Quốc, Amazon ở Bắc Mỹ. Tại Việt Nam sàn thương mại điện tử như Lazada, Shopee cũng đạt được những thành công nhất định.
Muốn kinh doanh theo mô hình này thì đơn vị cần lập ra một trang web có giao diện thân thiện, chức năng đặt hàng trực tuyến. Khách hàng truy cập vào trang web này có thể tra cứu thông tin và mua sản phẩm chỉ vài click đơn giản.
Xây dựng mô hình kinh doanh thương mại điện tử không tốn nhiều chi phí nhưng lại có khả năng tiếp cận lượng khách hàng cực kỳ lớn.
Mô hình kinh doanh online hiệu quả
Mô hình kinh doanh online không còn quá xa lạ đối với chúng ta nữa. Đây là một trong các mô hình kinh doanh được dự đoán sẽ bùng nổ và phát triển mạnh mẽ ở hiện tại và tương lai. Mô hình này hiện nay phát triển trên nhiều nền tảng khác nhau như Website, Zalo, Facebook, Tik Tok shop, Youtube… Mô hình kinh doanh này không tốn kém chi phí thuê mặt bằng, không tốn nguồn nhân lực duy trì, doanh nghiệp theo đó sẽ tiếp cận được khách hàng lớn.
Mô hình kinh doanh môi giới
Mô hình kinh doanh này sẽ kết nối giữa người bán và người mua, có sự kèm theo về điều kiện giao dịch. Theo đó doanh nghiệp môi giới sẽ được bên đối tác trả phí hoa hồng nếu tiến hành giao dịch thành công. Chúng ta có thể thấy mô hình này cực kỳ phổ biến ở ngành bất động sản.
Mô hình kinh doanh nhượng quyền thương hiệu
Trong các mô hình kinh doanh hiệu quả hiện nay thì không thể không nhắc đến nhượng quyền thương hiệu. Mô hình này áp dụng phổ biến cho ngành F&B (kinh doanh ẩm thực, nhà hàng, ăn uống). Theo đó bạn sẽ bán quyền sử dụng thương hiệu lĩnh vực bạn làm đang phát triển cho người khác từ cách điều hành, đến công thức chế biến… Tuy nhiên để không ảnh hưởng đến thương hiệu gốc thì bạn hãy đảm bảo các cơ sở được nhượng quyền phải tuân thủ đúng quy tắc như đã được ký kết trong hợp đồng.
Mô hình kinh doanh bán hàng trực tiếp
Mặc dù bán hàng online ngày càng phát triển nhưng nó không thể nào hoàn toàn có thể thay thế được mô hình bán hàng trực tiếp bởi một số mặt hàng, ngành nghề khách hàng sẽ yêu cầu đến trực tiếp xem hàng để kiểm chứng chất lượng sản phẩm được chính xác, đảm bảo quyền lợi cho mình.
Bên cạnh đó việc mua hàng online hàng thật - giả lẫn lộn, trên hình đăng một kiểu, sản phẩm đến tay khách hàng một kiểu nên làm mất lòng tin ở khách hàng rất nhiều. Các doanh nghiệp hiện nay có thể phát triển song song mô hình kinh doanh online và bán hàng trực tiếp để mang lại hiệu quả tốt nhất.
Mô hình kinh doanh Freemium
Mô hình kinh doanh này cho phép khách hàng có những trải nghiệm miễn phí ở trong giới hạn nhất định. Ví dụ như phần mềm thiết kế canva hiện nay, khách hàng có thể trải nghiệm miễn phí một số tính năng trong thời gian nhất định. Nếu muốn trải nghiệm đầy đủ các tính năng thiết kế trong phần mềm này và lâu dài thì người dùng sẽ cần trả phí theo tháng, quý hoặc năm tùy chọn để nâng cấp lên phiên bản Pro.
Mô hình kinh doanh lưu động
Các mô hình kinh doanh thì hình thức kinh doanh lưu động là phương thức bán hàng trên các xe bán tải, xe tải, xe buýt… Theo đó người kinh doanh sẽ không tốn kém chi phí thuê mặt bằng, có thể nhanh chóng di chuyển đến nhiều địa điểm khác nhau để bán hàng.
Mô hình tiếp thị liên kết
Mô hình kinh doanh này đang cực kỳ phát triển bởi nó liên quan đến quảng cáo. Ví dụ trong trường hợp bạn là chủ của một trang web có lượt người truy cập vào mỗi ngày lớn, bạn có thể viết các nội dung giới thiệu, quảng bá sản phẩm, dịch vụ. Khi khách hàng nhấn vào link mua hàng từ trang web của bạn thì bạn sẽ nhận được % hoa hồng từ công ty bán sản phẩm. Nhìn chung hình thức này thì bạn bỏ ra chi phí rất ít nhưng cơ hội thu lời lại vô cùng cao.
Mô hình kinh doanh 1 đổi 1
Mô hình này là sự kết hợp giữa lợi nhuận và phi lợi nhuận. Khía cạnh phi lợi nhuận sẽ có tác dụng thúc đẩy và thu hút khách mua hàng, là nền tảng cốt lõi để doanh nghiệp phát triển. Thương hiệu giày TOMS là đơn vị thành công với mô hình kinh doanh này khi đưa ra ý tưởng việc khách hàng mua 1 đôi giày tại TOMS thì sẽ có thêm 1 đôi giày được trao tặng cho trẻ em tại châu phi.
Mô hình kinh doanh Agency
Đây là những công ty hoặc các chuyên gia có chuyên môn, kinh nghiệm, trình độ cao. Họ sẽ cung cấp giải pháp marketing cho các doanh nghiệp để đưa sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp đến rộng rãi với người tiêu dùng hơn.
Mô hình ẩn doanh thu
Mô hình này cung cấp những ứng dụng class='hover-show-link replace-link-5' ứng dụng span class='hover-show-content'> miễn phí cho người dùng, khi người dùng click vào các ứng dụng class='hover-show-link replace-link-5' ứng dụng span class='hover-show-content'> đó thì họ sẽ tổng hợp được dữ liệu, thông tin về khách hàng và bán chúng cho các doanh nghiệp, nhờ đó thu về lợi nhuận khổng lồ.
Mô hình kinh doanh hệ sinh thái
Mạng sinh thái trong mô hình kinh doanh này sẽ bao gồm nhà sản xuất, nhà cung cấp, khách hàng, nhà phân phối, đối thủ cạnh tranh… Trường hợp doanh nghiệp có thể nắm bắt và vận dụng các quy tắc chiến lược này sẽ đạt được thành công lớn.
Các mô hình kinh doanh khác như mô hình đa nền tảng, mô hình nhân bản, mô hình gia đình, mô hình blockchain, mô hình Privacy… cũng đáng được tham khảo.
Gợi ý top các mặt hàng kinh doanh vốn ít, lợi nhuận cao
Có thể thấy việc xây dựng cho mình mô hình kinh doanh phù hợp là hết sức cần thiết để có thể mang lại cho mình lợi nhuận tốt. Bên cạnh việc tìm hiểu về các mô hình kinh doanh hiệu quả thì chúng ta cũng cần quan tâm đến việc lên ý tưởng kinh doanh phù hợp với xu thế và thời đại.
Dưới đây là một số mặt hàng kinh doanh vốn ít, khả năng thu hồi vốn nhanh, lợi nhuận tương đối cao mà bạn có thể tham khảo:
Cơm văn phòng
Khác với các công ty, xí nghiệp với hàng trăm hàng nghìn công nhân thường sẽ có bếp nấu ăn riêng để công nhân có thể ăn các bữa chính, bữa phụ trong ngày. Hầu hết các công ty quy mô nhỏ, nhân viên văn phòng thường sẽ phải mua cơm hoặc ăn ở bên ngoài.
Nếu được hỏi nên kinh doanh gì thì bán cơm văn phòng cũng là sự lựa chọn tốt. Ngoài việc bán để nhân viên văn phòng, sinh viên, ngư
