Xin chào các bạn! Hôm nay chúng ta sẽ bắt đầu chuỗi bài viết nhập môn lập trình với ngôn ngữ C/C++. Chuỗi bài này sẽ giúp các bạn mới bắt đầu tiếp cận lập trình và cũng là tài liệu hữu ích cho những ai đã có kiến thức nền tảng về lập trình.
Lưu ý:
- Trong bài viết này, chúng ta sẽ sử dụng ngôn từ thông dụng và đơn giản nhất để dễ hiểu.
- Nội dung sẽ tập trung vào thực hành và luyện tập để phát triển tư duy lập trình .
- Để củng cố kiến thức và nâng cao kỹ năng, mỗi bài viết sẽ đi kèm với bài tập tự luyện.
Hãy cùng khám phá ngôn ngữ lập trình c /C++ và tại sao nó được lựa chọn để học!
1) Giới thiệu về ngôn ngữ lập trình C/C++:
Trước khi có C++, ngôn ngữ lập trình C đã được phát triển vào năm 1972 bởi Dennis Ritchie tại phòng thí nghiệm Bell Telephone. C là một ngôn ngữ lập trình hệ thống, được sử dụng để viết các hệ điều hành. Thậm chí, hệ điều hành Windows nổi tiếng cũng được viết bằng C/C++.
Nguồn ảnh: Wikipedia
C++ là một ngôn ngữ lập trình bậc trung. Được tạo ra bởi Bjarne Stroustrup, C++ trở thành một trong những ngôn ngữ thương mại phổ biến nhất từ những năm 1990.
Nguồn ảnh: Chu.cam.ac.uk
C++ là một phiên bản mở rộng của ngôn ngữ lập trình C. Có những phiên bản mới nhất như C++ 14 và C++ 17, cũng như phiên bản sắp tới là C++ 20, đã mang đến nhiều tính năng hỗ trợ đáng kể cho lập trình viên .
2) Các đặc điểm của C/C++ và tại sao chọn C/C++ để học?
2.1) Các đặc điểm của C/C++:
- C/C++ là ngôn ngữ lập trình bậc trung: Cho phép phát triển cả các chương trình bậc cao lẫn bậc thấp, hoạt động tốt trên hầu hết các nền tảng phần cứng.
- Đơn giản và hiệu quả: Cú pháp của C/C++ dễ hiểu, giống với tiếng Anh. Ngay cả sau khi đã viết các ứng dụng bằng ngôn ngữ hợp ngữ (Assembly language), bạn vẫn có thể sử dụng C/C++ để thiết kế ứng dụng.
- Hỗ trợ đa nền tảng: C/C++ được hỗ trợ trên mọi nền tảng, hệ điều hành. Bạn có thể viết chương trình C/C++ trên Linux, biên dịch trên Windows và chạy trên Mac OS.
- Lập trình hướng đối tượng (OOP): C/C++ hỗ trợ lập trình hướng đối tượng, bao gồm các khái niệm quan trọng như trường tựu hóa dữ liệu, đóng gói dữ liệu, kế thừa và đa hình. Các khái niệm này hỗ trợ hiệu quả lập trình OOP.
2.2) Tại sao chọn C/C++ để học?
- C/C++ được thiết kế để xây dựng các hệ thống lớn, kể cả các hệ điều hành máy tính như Windows của Microsoft.
- C/C++ được sử dụng trong các ngành công nghiệp nhúng, hệ thống robot, bảng mạch điện tử, hệ thống điện trong nhà, đồ điện gia dụng.
- C/C++ được sử dụng trong ngành game, từ World of Warcraft, Diablo series cho tới các hệ máy game console như Playstation, Xbox, Wii, Nintendo.
- C/C++ vẫn giữ vị trí đáng kể trong giới lập trình, mặc dù có sự phát triển của các ngôn ngữ khác như Python, C#, Java, Javascript.
3) Công đoạn để phát triển một chương trình C/C++:
Trong chương này, chúng ta sẽ tìm hiểu các bước để phát triển một chương trình C/C++ trước khi bắt đầu làm việc với chương trình đầu tiên của mình.
Bước 1: Xác định vấn đề cần giải quyết (Brainstorming):
Công đoạn này quyết định phần lớn đến việc chương trình của bạn được thực hiện một cách khó khăn hay dễ dàng. Bạn cần một ý tưởng để xác định vấn đề cần giải quyết. Đặt câu hỏi: Bạn đang gặp phải vấn đề gì? Ví dụ như tính toán số tuổi, tìm đường đi ngắn nhất, quản lý sổ sách.
Bước 2: Thiết kế giải pháp:
Câu hỏi là "Làm thế nào" để giải quyết vấn đề? Một giải pháp tốt có tính minh bạch, rõ ràng và có thể thay đổi dễ dàng trong tương lai.
Bước 3: Viết chương trình:
Viết chương trình bằng ngôn ngữ lập trình C/C++, sử dụng một IDE như Dev C++. Đặt tên và lưu file với phần mở rộng .cpp (hoặc .c cho ngôn ngữ C).
Bước 4: Biên dịch chương trình:
Biên dịch chương trình để tạo file object từ file mã nguồn. IDE Dev C++ sẽ tự động biên dịch chương trình.
Bước 5: Liên kết các file object:
Liên kết các file object thành một file exe chạy được.
Bước 6: Chạy chương trình và kiểm tra lỗi:
Chạy chương trình để đảm bảo chương trình hoạt động như ý muốn và không có lỗi.
4) Các bước cài đặt môi trường phát triển (IDE) cho C/C++:
- Tải và cài đặt phần mềm Dev C++, có thể lựa chọn IDE khác như Visual Studio, Codeblock.
- Khởi động Dev C++ và tạo file mới.
- Biên dịch và chạy chương trình bằng cách sử dụng IDE.
Chúng ta đã tổng kết những kiến thức chính từ bài viết đầu tiên về C/C++, từ lịch sử đến cách cài đặt môi trường phát triển. Trong những bài viết tiếp theo, chúng ta sẽ tìm hiểu về cú pháp, kiểu dữ liệu và làm quen với các câu lệnh nhập xuất. Nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc ý kiến đóng góp, hãy để lại bình luận dưới đây. Chúc các bạn thành công và hãy "Think Twice, Code Once"!
Tài liệu tham khảo: [1] https://www.programiz.com/cpp-programming [2] https://www.geeksforgeeks.org/writing-first-c-program-hello-world-example/ [3] https://cpp.daynhauhoc.com/ [4] https://www.howkteam.vn/course/khoa-hoc-lap-trinh-c-can-ban-4 [5] https://www.quora.com/What-can-someone-do-using-C++ [6] https://codecute.com/c/huong-dan-cai-dat-ide-dev-c-lap-trinh-c-c.html
Tác giả bài viết: Nguyễn Lê Anh Quân - KHCL2019.3
Nguồn: http://tutorials.mmlab.uit.edu.vn/index.php/2020/06/04/bai-1-gioi-thieu-tong-quan-ve-c/
