Hiện nay, có hai hình thức trả lương cho người lao động phổ biến là lương Gross và lương Net. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu về các khái niệm này. Làm thế nào để quy đổi lương Net sang lương Gross một cách nhanh chóng và chính xác? Hãy tìm hiểu sâu cùng CyberBook ở bài viết sau nhé!
Tổng quan về lương
Theo khoản 1, điều 90 của Bộ Luật Lao động 45/2019/QH14 được quy định ngày 20/11/2019 về tiền lương như sau:
"Tiền lương là khoản tiền mà người sử dụng lao động thanh toán cho người lao động theo thỏa thuận được xác nhận bởi cả hai bên để thực hiện công việc, bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức vụ, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác".
Có thế nói dễ hiểu: Tiền lương là giá trị sức lao động được biểu hiện dưới dạng tiền, là khoản phí mà người sử dụng lao động phải thanh toán với định mức tương ứng với công sức lao động của lao động đã bỏ ra khi hoàn thành công việc theo thỏa thuận.
Hiện nay, tồn tại hai hình thức nhận lương phổ biến trong mối quan hệ lao động là lương Gross và lương Net. Tuy nhiên, định nghĩa về lương Gross và lương Net không được quy phạm bởi các văn bản pháp luật quy định, nhưng lại thường xuyên được sử dụng bởi các doanh nghiệp khi thỏa thuận về tiền lương với người lao động.
Lương Net là gì?
Lương Net là mức lương thực nhận của người lao động được doanh nghiệp trả theo định kỳ, sau khi doanh nghiệp đã thanh toán các khoản phụ chi phí như đóng bảo hiểm bắt buộc, thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Hiểu đơn giản, lương Net là lương người lao động có thể bỏ túi sau khi đã trừ hết các khoản chi phí khác.
Ví dụ: Khi ký kết hợp đồng lao động, mức lương mà bạn đã thỏa thuận với quy công ty là 5 triệu. Điều này đồng nghĩa với việc bạn sẽ được nhận số tiền là 5 triệu mà không phải chi trả thêm cho các khoản phí khác như bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội,...
Lương Gross là gì?
Lương Gross là tổng thu nhập, bao gồm lương cơ bản và các khoản như phụ cấp, hoa hồng, đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp,... Khoản thù lao thực nhận của người lao động sẽ thấp hơn mức lương này vì tiền lương đã được trích để đóng bảo hiểm và thuế thu nhập cá nhân.
Ví dụ: Theo thỏa thuận đã ký kết, công ty sẽ thực hiện trả cho bạn mức lương Gross 5 triệu thì bạn phải tự động trích 10,5% số tiền lương đó để đóng các chi phí về bảo hiểm, thuế bắt buộc. Số tiền lương thực nhận sau khi đóng các khoản phí là 4.475.000 VND.
Làm thế nào để quy đổi lương Net sang Gross một cách chính xác?
Sau khi đã phân biệt được giữa hai khái niệm, người lao động cũng cần nắm rõ cách tính lương Gross và lương Net để tránh những thắc mắc khi ký kết hợp đồng với doanh nghiệp. Việc này sẽ giúp người lao động biết được chính xác thu nhập mà mình được hưởng lợi, cũng như số tiền cần phải chi cho các khoản bảo hiểm và thuế.
Công thức quy đổi Net sang Gross được tính như sau:
Lương Net = Lương Gross - (BHXH + BHYT + BHTN + Thuế TNCN) - Phí công đoàn (Nếu có)
Trong đó:
- Bảo hiểm xã hội là khoản phí mà người lao động và người sử dụng lao động phải đóng cho cơ quan bảo hiểm với mức đóng 8% đối với người lao động đóng và 17% đối với người sử dụng lao động.
*BHXH = Lương đóng bảo hiểm 8%**
BHXH = (20 lương cơ sở) 8% (Lương đóng bảo hiểm lớn hơn 20 lần lương cơ sở)
Ví dụ 1: Lương đóng bảo hiểm là 20.000.000 thì BHXH là 1.600.000 vnđ
Ví dụ 2: Lương đóng bảo hiểm là 50.000.000 thì BXHH là 2.240.000 vnđ thay vì 4.000.000 vnđ ( Không lớn hơn 20 lần lương cơ sở).
- Bảo hiểm y tế là một hình thức bảo hiểm thuộc lĩnh vực chăm sóc sức khỏe mà cơ quan bảo hiểm dựa vào đó để hỗ trợ người tham gia bảo hiểm y tế một phần hay hoàn toàn các chi phí khám chữa bệnh và thuốc men. Trong doanh nghiệp, người lao động đóng 1,5% và người sử dụng lao động đóng 3% mà không quá 20 lần lương cơ sở.
*BHYT = Lương đóng bảo hiểm 1,5%**
BHYT = (20 lương cơ sở) 1,5% ( Lương đóng bảo hiểm lớn hơn 20 lần lương cơ sở)
Ví dụ 1: Lương đóng bảo hiểm là 20.000.000 vnđ thì BHXH là 300.000 vnđ
Ví dụ 2: Lương đóng bảo hiểm là 50.000.000 vnđ thì BXHH là 417.000 vnđ thay vì 750.000 vnđ ( Không lớn hơn 20 lần lương cơ sở).
- Bảo hiểm thất nghiệp là một hình thức bảo hiểm xã hội hỗ trợ người lao động giải quyết kịp thời tình trạng thất nghiệp và tạo điều kiện tìm việc và học nghề cho họ. Người lao động đóng 1% và người sử dụng lao động đóng 1% không quá 20 lần lương cơ sở vùng.
BHTN = Lương đóng bảo hiểm 1%
BHTN = (20 lương tối thiểu vùng sở) 1
Ví dụ: Lương đóng bảo hiểm là 20.000.000 vnđ thì BHTN là 200.000 vnđ
Ví dụ: Lương đóng bảo hiểm là 50.000.000 vnđ thì BHTN là 796.000 thay vì 1.000.000 ( Giả định vùng sở 1).
- Thuế thu nhập cá nhân là khoản thu bắt buộc đối với người có thu nhập được trích từ một phần lương hay các nguồn thu nhập khác vào ngân sách nhà nước.
*Thuế TNCN = (Lương Gross - Phí bảo hiểm - Các khoản giảm trừ) Thuế suất - Thuế trừ**
Trong trường hợp, (Lương Gross - Phí bảo hiểm - Các khoản giảm trừ) nhỏ hơn 0 thì không cần phải đóng thuế.
- Khoản được miễn (nếu có) = Thưởng + Lương tăng ca + Phụ cấp cơm trưa + Phụ cấp đồng phục + Phụ cấp điện thoại.
- Khoản giảm trừ = Giảm trừ gia cảnh (11 triệu /tháng/ người) + Giảm trừ phụ thuộc (4,4 triệu/tháng/người).
- Thuế suất
Ví dụ 1 : Lương Gross là 20.000.000 vnđ giảm trừ chi phí bản thân là 9.000.000 vnđ và phụ thuộc 0 người.
Thuế nhập tính thuế (TNTT) = (20.000.000 - (1.600.000 + 300.000 + 200.000) - 9.000.000)
Thuế TNCN = TNTT * 10% - 250.000
Thuế TNCN = 640.000
Người lao động chịu 5% tiền thuế trong mức 5 triệu và 10% trong mức 5-10 triệu. ( Theo bảng tính thuế thu nhập cá nhân).
Ví dụ 2: Lương Gross là 20.000.000 vnđ giảm trừ chi phí bản thân là 9.000.000 vnđ và phụ thuộc 02 người (360.000 vnđ / người)
TNTT = (50.000.000 - (2.224.000 + 417.000 + 500.000) - 9.000.000)
Thuế TNCN = TNTT * 20% - 1.650.000 = 4.481.800
Bảng tính thuế thu nhập cá nhân:
Để tính khoản chi phí cần trả cho từng loại bảo hiểm, bạn cần phải quy đổi mức lương Net được sang lương Gross. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể dựa vào lương Gross giả định (GRGD) để tính các phí bảo hiểm bằng cách sau đây:
Đầu tiên, thu nhập của bạn sẽ được tính theo công thức sau:
Thu nhập quy đổi = lương NET - Các khoản được giảm trừ.
Thu nhập làm căn cứ quy đổi (TNQĐ)/tháng Thu nhập tính thuế
Lương Gross được tính giả định bằng công thức GRGD = Thu nhập quy đổi + Phí bảo hiểm + Khoản giảm trừ gia cảnh.
Bạn sẽ có các khoản chi phí bảo hiểm sau khi tính được các Gross giả định.
Để hiểu hơn về cách quy đổi lương Net sang lương Gross, dưới đây là một số ví dụ:
*Ví dụ 1: Ta có lương Gross là 20.000.000 giảm trừ bản thân 9.000.000 và phụ thuộc 0 người.
TNQĐ: 20.000.000 - 9.000.000 = 11.000.000 vnđ
TNTT: (11.000.000 - 750.000) / 0.85 = 12.058.824 vnđ
TNCN: 12.058.824 * 15% - 750.000 = 1.058.824 vnđ
GRGD: 12.058.824 + 9.000.000 + (1.882.353 + 352.941 + 235.294) vnđ
Lương Gross = 12.058.824 + (1.882.353 + 352.941 + 235.294) + 9.000.000 = 23.529.412 vnđ
*Ví dụ 2 : Lương GROSS là 50.000.000 giảm trừ bản thân 9.000.000, phụ thuộc 2 người
TNQĐ = 50.000.000 - 9.000.000 - 7.200.000
TNTT = (33.800.000 - 3.250.000) / 0.75 = 40.733.333
Thuế TNCN = 40.733.333 * 25% - 3.250.000 = 6.933.333
GRGĐ = 40.733.333 + 9.000.000 + 7.200.000 + (2.224.000 + 417.000 + 636.127)
Lương GROSS = 40.733.333 + (2.224.000 + 417.000 + 636.127) + 9.000.000 + 7.200.000 = 60.210.460
*Ví dụ 3 : Lương GROSS là 5.000.000 giảm trừ bản thân 9.000.000
TNQĐ = 5.000.000 - 9.000.000
Vì TNTT nhỏ hơn 0 nên
Thuế TNCN = 0
Lương GROSS = 5.000.000 + (446.927 + 83.799 + 55.866) = 5.586.592
Công thức quy đổi chính xác lương Gross sang Net
Ngược lại với cách tính lương Net sang Gross, công thức để quy đổi lương Gross sang Net được áp dụng như sau:
Lương Gross = Lương Net + (Bảo hiểm xã hội + Bảo hiểm thất nghiệp + Bảo hiểm y tế + Thuế thu nhập cá nhân).
Ưu điểm và nhược điểm của lương Net và Gross
Nhìn qua, có thể bạn sẽ lầm tưởng rằng mức lương Gross cao hơn mức lương Net. Tuy nhiên, thực tế thì sau khi khấu trừ các khoản BHXH, BHTN, thuế TNCN, thì lương Gross và lương Net là tương đương.
Việc người lao động lựa chọn nhận lương theo hình thức lương Net hay lương Gross không làm ảnh hưởng nhiều đến mức thu nhập thực nhận. Tuy nhiên để chủ động tính toán và biết được các khoản đóng BHXH, thuế TNCN, người lao động nên nắm được mức lương Gross của mình.
Các công cụ quy đổi lương Gross sang Net và Net sang Gross
Ngoài hiểu về các khái niệm về lương Gross và lương Net, công cụ tính lương Gross sang Net và Net sang Gross cũng là cách giúp người lao động hiểu rõ hơn về mức lương tại thời điểm phỏng vấn, tránh sự hiểu lầm không đáng có giữa người lao động và người sử dụng lao động. Dưới đây là một số công cụ tính lương Gross sang Net và Net sang Gross chuẩn hiện nay:
Công cụ tính lương TopCV
TopCV là trang web có nền tảng tuyển dụng hàng đầu Việt Nam, hỗ trợ kết nối giữa người lao động và nhà tuyển dụng. Ngoài ra, TopCV cũng có tính năng chuyển đổi lương Gross - Net trực tuyến chính xác và miễn phí để đáp ứng nhu cầu của người lao động.
Công cụ tính lương JobsGo
JobsGo là ứng dụng tìm kiếm việc làm trực tuyến trên điện thoại thông minh, mang đến cho người lao động hàng ngàn công việc phù hợp và hỗ trợ gửi CV tới nhà tuyển dụng. Ngoài ra, JobsGo cũng cung cấp tính năng chuyển đổi lương Gross - Net nhưng vẫn còn hạn chế về giao diện khá khó nhìn và hơi nhiều chữ.
Trên đây là những thông tin về cách quy đổi lương Net sang Gross nhanh nhất và ngược lại. CyberBook hi vọng những thông tin ở trên sẽ hữu ích với bạn đọc.
