lập trình hướng đối tượng (OOP) là một phương pháp lập trình mạnh mẽ giúp xây dựng các ứng dụng linh hoạt và dễ bảo trì. Và trong ngôn ngữ lập trình java , OOP được thể hiện qua 4 tính chất chính: tính trừu tượng, tính đóng gói, tính kế thừa và tính đa hình. Hãy cùng khám phá chi tiết về OOP trong Java.
Tính chất trừu tượng (abstract)
Tính trừu tượng là khả năng chuyển đổi các khái niệm, tình huống trong chương trình thành các đối tượng và lớp. Ví dụ, khi ta viết một chương trình nhập thông tin sinh viên với các thuộc tính như họ tên, tuổi, ngày sinh và lớp học, từ yêu cầu bài toán, ta có thể rút ra các đối tượng và các thuộc tính tương ứng. Điều này giúp ta trừu tượng hóa chúng thành một lớp riêng biệt - lớp SinhVien[^anh1].
Tính chất đóng gói (encapsulation)
Đóng gói là quá trình chứa các biến và phương thức trong các lớp, gói chúng thành các đối tượng và package. Quá trình đóng gói này giúp giấu thông tin và đảm bảo tính toàn vẹn dữ liệu. Ta có thể áp dụng tính đóng gói thông qua các phạm vi truy cập như public, private, protected, default. Ví dụ, khi ta có một lớp Person với các thuộc tính là tên và tuổi, ta có thể đặt các thuộc tính này là private để không thể truy cập hoặc chỉnh sửa từ bên ngoài. Chúng ta chỉ có thể truy cập thông qua các phương thức get và set. Điều này đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu và hạn chế các thao tác không hợp lệ[^anh2].
Tính chất kế thừa (inheritance)
Tính chất kế thừa cho phép ta sử dụng lại các thuộc tính và phương thức có sẵn từ các lớp khác mà không cần xây dựng lại từ đầu. Ví dụ, khi ta có một lớp Person với các thuộc tính như tên và tuổi, ta có thể xây dựng một lớp Student cũng có các thuộc tính của lớp Person và thêm thuộc tính địa chỉ. Ta chỉ cần kế thừa lại lớp Person và thêm thuộc tính mới[^anh3].
Tính chất đa hình (polymorphism)
Tính đa hình cho phép một phương thức thực hiện các phép toán khác nhau dựa trên tham số truyền vào hoặc cài đặt ở lớp con. Để hiểu rõ hơn về tính đa hình, ta có hai khái niệm ghi đè (overriding) và nạp chồng (overloading). Ghi đè là việc định nghĩa lại phương thức thừa kế từ lớp cha. Ví dụ, khi ta có một lớp Student kế thừa lớp Person, phương thức show() trong lớp Student có thể khác phương thức show() trong lớp Person - đây là ghi đè. Nạp chồng là việc sử dụng các phương thức có cùng tên nhưng tham số truyền vào khác nhau. Ví dụ, ta có thể có nhiều phương thức cùng tên nhưng nhận các tham số khác nhau[^anh4].
Với những tính chất hướng đối tượng này, Java đã trở thành một ngôn ngữ lập trình mạnh mẽ và linh hoạt. Bạn có thể tìm hiểu thêm về OOP trong Java tại tài liệu tham khảo[^1].
Hình ảnh minh họa các tính chất hướng đối tượng của Java
Hãy cùng khám phá và trải nghiệm sức mạnh của lập trình hướng đối tượng trong Java. Điều này sẽ giúp bạn xây dựng các ứng dụng phức tạp và dễ bảo trì hơn bao giờ hết.
[^anh1]: SinhVien là lớp đại diện cho đối tượng sinh viên trong chương trình. [^anh2]: Việc sử dụng phạm vi truy cập và các phương thức get/set giúp bảo vệ tính toàn vẹn dữ liệu của lớp Person. [^anh3]: Kế thừa giúp ta sử dụng lại các thuộc tính của lớp Person và thêm các thuộc tính mới để xây dựng lớp Student. [^anh4]: Đa hình cho phép ta thực hiện các phép toán khác nhau dựa trên tham số truyền vào hoặc cài đặt trong lớp con.
References:
