Quy tắc và công thức tính tổng hiệu lớp 4
Đạt được thành công trong môn Toán học là mục tiêu mà bất kỳ học sinh lớp 4 nào cũng muốn đạt được. "Tìm hai số khi biết tổng và hiệu" là một trong những dạng toán cơ bản nhưng lại cực kỳ quan trọng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu một cách chi tiết về quy tắc, công thức và hướng dẫn giải các bài tập toán tổng hiệu lớp 4.
1. Quy tắc và công thức tính tổng hiệu lớp 4
Để giải bài toán tìm hai số khi biết tổng và hiệu, ta cần làm theo các bước sau:
- Bước 1: Xác định tổng và hiệu của hai số.
- Bước 2: Xác định số nào là số lớn và số nào là số bé.
- Bước 3: Áp dụng công thức.
Quy tắc và công thức tính tổng hiệu lớp 4 như sau:
Cách 1:
- Số lớn = (tổng + hiệu) / 2
- Số bé = số lớn - hiệu (hoặc bằng tổng - số lớn)
Cách 2:
- Số bé = (tổng - hiệu) / 2
- Số lớn = số bé + hiệu (hoặc bằng tổng - số bé)
Dưới đây là sơ đồ minh họa:
2. Hướng dẫn giải các dạng bài tập toán tổng hiệu lớp 4
2.1 Biết cả tổng lẫn hiệu
Để giải dạng bài này, ta áp dụng công thức như sau:
- Số lớn = (tổng + hiệu) / 2
- Số bé = số lớn - hiệu (hoặc bằng tổng - số lớn)
- Hoặc cách khác:
- Số bé = (tổng - hiệu) / 2
- Số lớn = số bé + hiệu (hoặc bằng tổng - số bé)
Ví dụ: Tổng của hai số là 70 và hiệu của hai số là 10, hãy tìm hai số đó.
Hướng dẫn giải:
- Số lớn = (70 + 10) / 2 = 40
- Số bé = 40 - 10 = 30
- Đáp số: Số lớn: 40, Số bé: 30.
2.2 Biết tổng nhưng chưa biết hiệu
Để giải dạng bài này, ta giải bài toán phụ để tìm hiệu sau đó áp dụng công thức như ở dạng 1.
Ví dụ: Hòa và Bình có tất cả là 120 viên bi. Nếu Hòa cho Bình 10 viên bi thì số viên bi của hai bạn sẽ bằng nhau. Hãy tính số viên bi của mỗi bạn.
Hướng dẫn giải:
- Giải bài toán phụ: hiệu của hai số là 10.
- Áp dụng công thức:
- Số lớn = (120 + 10) / 2 = 70
- Số bé = (120 - 10) / 2 = 50
2.3 Biết hiệu nhưng chưa biết tổng
Để giải dạng bài này, ta giải bài toán phụ để tìm tổng sau đó áp dụng công thức như ở dạng 1.
Ví dụ: Trung bình cộng của hai số là 145, và hiệu hai số đó là 30. Hãy tìm hai số đó.
Hướng dẫn giải:
- Giải bài toán phụ: tổng của hai số là 290.
- Áp dụng công thức:
- Số lớn = (290 + 30) / 2 = 160
- Số bé = (290 - 30) / 2 = 130
2.4 Chưa biết cả tổng lẫn hiệu
Để giải dạng bài này, ta giải bài toán phụ để tìm tổng và hiệu sau đó áp dụng công thức như ở dạng 1.
Ví dụ: Tìm hai số có tổng sẽ là số lớn nhất có 4 chữ số và hiệu là số lẻ bé nhất có 3 chữ số.
Hướng dẫn giải:
- Giải bài toán phụ: tổng của hai số lớn nhất có 4 chữ số là 9999, hiệu của hai số bé nhất và lẻ là 101.
- Áp dụng công thức:
- Số lớn = (9999 + 101) / 2 = 550
- Số bé = (9999 - 101) / 2 = 449
3. Một số bài tập tìm hai số khi biết tổng và hiệu thực hành
Dưới đây là một số bài tập tìm hai số khi biết tổng và hiệu lớp 4 dành cho các bạn tự thực hành tại nhà:
Bài 1: Tuổi bố và tuổi của con cộng lại được 58 tuổi, bố hơn con 38 tuổi. Hãy tìm tuổi của bố và con. Bài 2: Một lớp học có 28 em học sinh, trong đó số học sinh nam hơn số học sinh nữ là 4 em. Hãy tìm số học sinh nam và số học sinh nữ. Bài 3: Một hình chữ nhật có hiệu của hai cạnh liền kề là 24 cm và tổng của chúng là 92 cm. Hãy tính diện tích của hình chữ nhật. Bài 4: Hai lớp 4A và 4B có tất cả là 82 em học sinh. Nếu chuyển 2 học sinh ở lớp 4A sang lớp 4B thì số học sinh ở hai lớp sẽ bằng nhau. Hãy tính số học sinh của mỗi lớp. Bài 5: Tìm hai số lẻ có tổng là 186, biết rằng giữa chúng có đến 5 số lẻ. Bài 6: Hai ông cháu hiện nay có tổng số tuổi là 68. Biết rằng cách đây 5 năm, cháu kém ông 52 tuổi. Hãy tính số tuổi của mỗi người hiện tại. Bài 7: Tổng của hai số là số lớn nhất và có 3 chữ số đều chia hết cho 5. Biết nếu thêm vào số bé 35 đơn vị, ta sẽ được một số lớn. Hãy tìm hai số đó. Bài 8: Trên một bãi cỏ, người ta đếm được tổng cộng 100 cái chân từ gà và chó. Biết số chân của chó nhiều hơn số chân của gà là 12 cái. Hãy tìm số gà và số chó.
Hy vọng qua bài viết này, các em học sinh đã nắm chắc công thức tính tổng hiệu lớp 4 theo từng dạng toán. Hãy thực hành thật nhiều để trở thành những "thầy bói" toán học của riêng mình!
