Giới thiệu
Bạn có bao giờ gặp phải khó khăn khi cố gắng liệt kê tất cả các thành phần trong quy trình kinh doanh trên một tờ giấy không? Đó là khi mô hình Business Model Canvas sẽ trở nên hữu ích hơn bao giờ hết.
Vì sao mọi doanh nghiệp đều áp dụng mô hình Business Model Canvas vào chiến lược kinh doanh của mình? Bài viết này sẽ giải đáp tất cả những thắc mắc về Business Model Canvas và giúp bạn hiểu rõ hơn về nó!
Business Model Canvas là gì?
Business Model Canvas (viết tắt là BMC) - Mô hình kinh doanh Canvas , là một công cụ bán hàng chuyên nghiệp được xây dựng và phát triển bởi Yves Pigneur và Alexander Osterwalder.
Điểm nổi bật nhất của Business Model Canvas là cung cấp các phân tích chi tiết về tình hình kinh doanh, giúp doanh nghiệp tìm ra giải pháp tối ưu để tạo lợi nhuận.
Business Model Canvas giúp doanh nghiệp xây dựng và phát triển các chiến lược bán hàng hiệu quả
9 Yếu tố quan trọng trong mô hình Business Model Canvas
Trong mô hình Business Model Canvas, có 9 yếu tố quan trọng giúp bạn có nhiều ý tưởng sáng tạo độc đáo và xây dựng quy trình kinh doanh chuyên nghiệp mang lại kết quả tốt nhất.
Yếu tố giá trị của doanh nghiệp
- Value propositions - Giá trị doanh nghiệp: Dịch vụ / sản phẩm của doanh nghiệp mang lại giá trị cao cho khách hàng.
Osterwalder (2004) cho biết: "Đây là điểm mạnh tạo nên sự khác biệt rõ ràng giữa doanh nghiệp và đối thủ cạnh tranh."
Giá trị của doanh nghiệp được biểu hiện qua nhiều yếu tố như: Nhận diện thương hiệu , sự mới mẻ, giá bán, sáng tạo, tiện ích, chất lượng dịch vụ / sản phẩm...
Nhìn chung, giá trị doanh nghiệp sẽ xuất hiện dưới 2 hình dạng:
- Dạng định lượng: lợi ích của dịch vụ / sản phẩm và mức giá bán.
- Dạng định tính: Chất lượng sản phẩm và trải nghiệm khách hàng.
Yếu tố bên trong doanh nghiệp
Các yếu tố nội bộ của một doanh nghiệp bao gồm:
- Nguồn lực chính (Key Resources): Những tài sản của một doanh nghiệp để phục vụ cho các hoạt động kinh doanh như tài chính, con người, vật chất và trí tuệ.
- Những hoạt động kinh doanh chính (Key Activities): Là những hoạt động kinh doanh chính giúp truyền tải giá trị của thương hiệu.
- Đối tác quan trọng (Key Partners): Danh sách các công ty hoặc nhà cung cấp có thể hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện các chiến dịch bán hàng và mang lại giá trị cho khách hàng.
Yếu tố khách hàng
Yếu tố khách hàng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra doanh thu và lợi nhuận để duy trì sự phát triển của doanh nghiệp bền vững
Xét về khía cạnh khách hàng, Business Model Canvas sẽ giúp doanh nghiệp có cái nhìn bao quát về:
- Phân khúc khách hàng (Customer Segment): Để hoạt động kinh doanh thu được kết quả cao, doanh nghiệp phải xác định rõ phân khúc khách hàng mục tiêu dựa trên nhu cầu và các đặc điểm khác nhau của họ (sở thích, hành vi, tâm lý, trình độ học vấn, thu nhập...). Thông qua đó, doanh nghiệp mới có thể triển khai các chiến lược kinh doanh đáp ứng với từng loại khách hàng.
- Phân khúc thị trường mục tiêu (Segmented Market): Thị trường mục tiêu "chứa" nhóm khách hàng tiềm năng có khả năng cao nhất mua sản phẩm của doanh nghiệp. Đây là nhóm khách hàng muốn tiếp cận nhất thông qua các Chiến lược tiếp thị cụ thể. Việc phân khúc khách hàng vào từng nhóm thị trường cụ thể sẽ giúp doanh nghiệp không bị "lệch hướng" và giảm thiểu chi phí đầu tư cũng thời gian triển khai các chiến dịch tiếp thị.
- Thị trường đại chúng (Mass Market): Phân khúc này sẽ phù hợp với những doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng gia dụng hay sản phẩm điện tử vì khả năng tiếp cận với nhiều nhóm khách hàng tiềm năng rất lớn mà không cần giới hạn theo bất kỳ nhu cầu đặc thù nào của khách hàng.
- Thị trường ngách (Niche Market): Nếu lựa chọn thị trường này, doanh nghiệp phải phân khúc khách hàng mục tiêu dựa trên nhu cầu và đặc điểm riêng biệt của từng loại khách hàng. Từ việc cung cấp giá trị, đưa ra giải pháp và lựa chọn kênh phân phối phải được nghiên cứu kỹ để đáp ứng yêu cầu cụ thể của một thị trường ngách.
- Đa dạng hóa (Diversify): Đa dạng hóa phân khúc khách hàng sẽ giúp doanh nghiệp đáp ứng tốt nhiều đối tượng khách hàng khác nhau, dù giữa họ không có bất kỳ mối liên kết nào.
Yếu tố nguồn doanh thu
Doanh thu luôn là mục tiêu hàng đầu của các doanh nghiệp và đến từ lợi nhuận thu được trong quá trình bán hàng. Trong đó có một vài nguồn doanh thu chính như:
- Quảng cáo: Chi phí từ các bên quảng cáo sản phẩm trên không gian mạng của doanh nghiệp.
- Cho vay/Cho thế chấp/Cho thuê: Chi phí khách hàng phải trả để sở hữu sản phẩm trong khoảng thời gian nhất định.
- Bán tài sản: Chi phí nhận được từ việc doanh nghiệp bán quyền sở hữu tài sản hữu hình (Physical Good) cho khách hàng.
- Cấp phép: Chi phí từ việc "bán" tài sản trí tuệ như âm nhạc, phim, sách...
- Thu phí đăng ký: Khách hàng chi trả một khoản phí cố định để sử dụng dịch vụ/sản phẩm của doanh nghiệp thường xuyên như Netflix, Disney+...
- Thu phí sử dụng: Doanh nghiệp thu phí từ những khách hàng đang sử dụng dịch vụ/sản phẩm, chẳng hạn các công ty bán phần mềm công nghệ.
Yếu tố tài chính
Doanh nghiệp cần xác định các yếu tố tài chính xuất hiện xuyên suốt lộ trình bán hàng để đưa ra các thay đổi phù hợp
Về khía cạnh tài chính trong Business Model Canvas, cần xác định:
- Cơ cấu chi phí (Cost Structure): Cơ cấu chi phí sẽ phân tích rõ chi phí vận hành của doanh nghiệp theo từng mô hình kinh doanh. Doanh nghiệp có thể giảm thiểu các nguồn chi phí để nâng cao hiệu quả bán hàng như:
- Tập trung cung cấp giá trị: Với cơ cấu chi phí này, doanh nghiệp chỉ tập trung vào việc nâng cao giá trị sản phẩm đến khách hàng như các hãng thời trang cao cấp, LV, Chanel...
- Tập trung giảm chi phí: Doanh nghiệp tập trung giảm thiểu tất cả chi phí có thể như các hãng hàng không giá rẻ.
Một vài điểm chung của các cơ cấu chi phí:
- Chi phí cố định (Fixed Costs): Những chi phí luôn luôn có không phụ thuộc vào tình hình hoạt động của doanh nghiệp.
- Chi phí biến động (Variable Costs): Khoản chi phí sẽ thay đổi dựa trên phương sai trong sản xuất.
- Lợi ích kinh tế dựa vào phạm vi (Economies of Scope): Đầu tư vào các hoạt động liên quan đến sản phẩm để giảm chi phí.
- Lợi ích kinh tế dựa vào quy mô (Economies of Scale): Khi quy mô sản xuất tăng lên thì chi phí sẽ giảm.
Yếu tố kênh giao tiếp
Doanh nghiệp phải tiếp cận và giao tiếp được với khách hàng mục tiêu thì mới có thể truyền tải giá trị sản phẩm trọn vẹn đến họ.
Việc lựa chọn kênh truyền thông quảng bá thương hiệu, dịch vụ/sản phẩm như thế nào sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả giao tiếp với khách hàng của doanh nghiệp.
Một vài kênh giao tiếp hiệu quả thường được các doanh nghiệp lựa chọn như: website, kênh mạng xã hội hay kênh liên kết với đối tác.
Xây dựng mối quan hệ với khách hàng
Để thúc đẩy hiệu quả kinh doanh bền vững, doanh nghiệp cần xác định nên làm gì để tạo mối quan hệ thân thiết với khách hàng. Hãy trả lời 3 câu hỏi dưới đây:
- Làm thế nào để tiếp cận và Thu hút khách hàng mới?
- Làm thế nào để "kéo" khách hàng trở lại mua hàng?
- Làm thế nào để "giữ chân" khách hàng lâu nhất?
Doanh nghiệp có thể xây dựng các mối quan hệ khách hàng chính như:
- Tự phục vụ (Self-service): Trong mối quan hệ này, doanh nghiệp sẽ hình thành sợi dây liên kết gián tiếp với khách hàng và cung cấp cho họ những phương thức/công cụ hỗ trợ để khách hàng tự chủ động phục vụ. Điều này giúp họ cảm thấy sự thoải mái và dễ dàng làm những gì mà họ muốn.
- Dịch vụ tự động (Automated Service): Doanh nghiệp sẽ nâng cao trải nghiệm cá nhân hóa dựa trên các đặc điểm và sở thích riêng của từng khách hàng. Ví dụ: Amazon cung cấp dịch vụ đề xuất những sản phẩm mà khách hàng có thể quan tâm dựa trên lịch sử mua sắm của họ trên trang.
- Đồng sáng tạo (Co-creation): Doanh nghiệp cấp quyền cho khách hàng tham gia trực tiếp vào quy trình sản xuất sản phẩm/dịch vụ.
- Hỗ trợ cá nhân (Personal Assistance): Nhân viên sẽ chủ động hỗ trợ khách hàng xuyên suốt hành trình mua hàng của họ từ giai đoạn khách hàng tìm hiểu -> cân nhắc -> quyết định mua hàng -> sau khi mua hàng.
- Cộng đồng (Community): Xây dựng cộng đồng trên các trang mạng xã hội sẽ giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng nhanh chóng và tương tác với họ tốt hơn. Điều này không chỉ giúp tăng nhận diện thương hiệu mà còn nâng cao trải nghiệm của khách hàng đối với doanh nghiệp.
4 Lợi ích hàng đầu khi áp dụng mô hình Business Model Canvas
Nếu bạn đã hiểu rõ 9 yếu tố quan trọng trong Business Model Canvas mà vẫn đắn đo không biết có nên áp dụng mô hình này hay không, hãy điểm qua những lợi ích tuyệt vời dưới đây sẽ giúp bạn đưa ra quyết định chính xác hơn:
Tư duy trực quan
Thông qua mô hình BMC, doanh nghiệp sẽ có cái nhìn trực quan về mục tiêu kinh doanh, hướng đi phù hợp và đưa ra quyết định đúng đắn.
Toàn bộ dữ liệu và bảng phân tích chi tiết sẽ được sắp xếp gọn gàng giúp doanh nghiệp nhanh chóng tìm thấy những lỗi sai ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.
Nhanh chóng, tiện lợi
Bạn có thể in mô hình BMC thành một áp phích, đánh dấu những thông tin/từ khóa quan trọng để nhân viên có thể ghi nhớ và theo dõi công việc tốt hơn để tạo ra kết quả tối ưu nhất theo mục tiêu của doanh nghiệp.
Nắm được mối liên kết chặt chẽ giữa 9 thành tố
Việc nắm vững sợi dây liên kết giữa 9 thành tố trong mô hình Business Model Canvas sẽ giúp doanh nghiệp nắm bắt cơ hội phát triển và cải thiện hiệu suất hoạt động.
Lưu thông đơn giản
Mô hình Business Model Canvas là công cụ di động nên cực kỳ linh hoạt giúp doanh nghiệp có thể truy cập và chia sẻ thông tin bất kỳ lúc nào.
5 Ứng dụng chính của mô hình Business Model Canvas
Để áp dụng mô hình Business Model Canvas hiệu quả, bạn cần nắm rõ các ứng dụng class='hover-show-link replace-link-5' ứng dụng span class='hover-show-content'> của nó để cùng nhau thảo luận, tìm kiếm chiến lược kinh doanh phù hợp, phân bổ công việc và thúc đẩy sự sáng tạo trong công việc một cách hiệu quả.
Thấu hiểu khách hàng
Business Model Canvas giúp doanh nghiệp phác họa cụ thể chân dung khách hàng và hiểu rõ vấn đề họ đang gặp phải và nhu cầu của họ để tạo lộ trình bán hàng phù hợp và xây dựng mối quan hệ thân thiết với khách hàng tốt hơn.
Thấu hiểu đối thủ
Vẽ tổng thể kế hoạch kinh doanh theo mô hình BMC của đối thủ kinh doanh sẽ giúp doanh nghiệp nắm được ưu - nhược điểm trong sản phẩm của họ. Dựa vào những thử thách mà đối thủ đang gặp phải, doanh nghiệp có thể đưa ra những cải tiến sản phẩm tối ưu hơn để tăng vị thế cạnh tranh trên thị trường.
Tăng tính liên kết giữa các bộ phận liên quan
BMC là một trong số ít mô hình kinh doanh tạo ra chuỗi liên kết chặt chẽ giữa các bộ phận nhân viên trong doanh nghiệp, từ tầng lãnh đạo đưa ra các mục tiêu chiến lược, đến tầng giám đốc điều hành đưa ra các chiến thuật triển khai và cuối cùng là tầng các bộ phận chuyên môn sẽ tổng kết, thực thi và hành động.
Đổi mới và phát triển chiến lược bán hàng
Thông qua Business Model Canvas, doanh nghiệp có thể đổi mới những chiến lược bán hàng "cũ rích" trước đây và xây dựng kế hoạch bán hàng chi tiết và mới mẻ hơn để thu hút khách hàng hiệu quả.
Thông qua bảng vẽ kế hoạch BMC, doanh nghiệp dễ dàng mô tả các chiến lược trong quá khứ và phác họa lộ trình kinh doanh trong tương lai bằng cách "điền" vào 9 thành tố quan trọng mà Prodima đã chia sẻ. Đồng thời, các bộ phận tham gia được quyền thảo luận và đóng góp ý tưởng xây dựng chiến lược để cùng nhau tạo ra kết quả tốt nhất.
Đối với các Digital Marketing Agency có nhiều chi nhánh hoặc dự án tách rời, Business Model Canvas sẽ giúp doanh nghiệp định hướng rõ chiến lược cụ thể phù hợp với từng đơn vị/dự án đó.
Triển khai các chiến lược kinh doanh mới mẻ sẽ giúp doanh nghiệp nhanh chóng tiếp cận khách hàng và tăng doanh thu
Tối ưu mọi hoạt động kinh doanh
Thêm một ứng dụng class='hover-show-link replace-link-5' ứng dụng span class='hover-show-content'> nổi bật của Business Model Canvas là giúp doanh nghiệp xây dựng bộ máy vận hành mạnh mẽ và liên kết chặt chẽ các hoạt động kinh doanh để đạt được năng suất cao nhất bằng cách trả lời các câu hỏi sau:
- Tổ chức bộ máy như thế nào?
- Nên tập trung nguồn lực vào các hoạt động nào?
- Những hoạt động này tạo ra tương tác hay ảnh hưởng đến các hoạt động khác ra sao?
- Cần thiết kế lộ trình bán hàng như thế nào?
Một vài ví dụ Business Canvas Model đến từ các doanh nghiệp lớn
Business Canvas Model được rất nhiều tập đoàn, doanh nghiệp lớn áp dụng vào quy trình bán hàng hiện nay. Để áp dụng mô hình BMC hiệu quả, bạn có thể tham khảo những chiến lược BMC chi tiết từ các doanh nghiệp lớn sau:
Mô hình Business Canvas Model của UBER
Mô hình Business Canvas Model của APPLE
Mô hình Business Canvas Model của FACEBOOK
Mô hình Business Canvas Model của BMW
Lời kết
Nếu bạn thích bài viết về Business Model Canvas, chắc hẳn bạn sẽ thích thú với dịch vụ SEO của chúng tôi. Prodima là đội ngũ chuyên gia về Digital Marketing tại TP. Hồ Chí Minh. Chúng tôi có thể mang đến cho bạn những chiến lược xuất sắc để giúp bạn bứt phá lượng truy cập và tăng doanh thu một cách bền vững.
Liên hệ ngay với các chuyên gia của chúng tôi để được tư vấn ngay bây giờ với sự hỗ trợ tận tình 24/7.
Bài viết liên quan:
- Customer Journey Là Gì? 7 Bước Lập Customer Journey Chi Tiết!
- Demographic Là Gì? Từ A-Z Về Demographic Trong Marketing Bạn Cần Biết!
- Performance Marketing Là Gì? Từ A-Z Về Performance Marketing!
- Omnichannel Là Gì? Vì Sao Doanh Nghiệp Cần Chú Trọng Omnichannel?
- Trung Gian Marketing Là Gì? 4 Lợi Ích Của Trung Gian Marketing
- 9 Bước Định Vị Sản Phẩm Đỉnh Nhất Cho Mọi Doanh Nghiệp Nhỏ!
- 6 Bước Lập Kế Hoạch Truyền Thông Nội Bộ Đỉnh Cao Cho Mọi Doanh Nghiệp
