Khi bắt đầu một doanh nghiệp mới hoặc muốn tái cấu trúc mô hình kinh doanh hiện có, Business Model Canvas (BMC) là một công cụ mạnh mẽ mà bạn nên biết và sử dụng. Nó không chỉ hỗ trợ doanh nhân và quản lý marketing hiểu rõ cấu trúc cơ bản của mô hình kinh doanh mà còn giúp cải thiện nó. Hãy cùng AIM tìm hiểu về Business Model Canvas và cách áp dụng nó vào doanh nghiệp!
I. Business Model Canvas là gì?
Business Model Canvas (BMC), được tạo ra bởi Alexander Osterwalder và Yves Pigneur, đã xuất hiện lần đầu trong cuốn sách “Business Model Generation” năm 2010. Từ đó, BMC đã trở thành một công cụ phổ biến được sử dụng bởi doanh nhân, quản lý, và những người tìm kiếm cách phát triển hoặc cải thiện mô hình kinh doanh của họ.
Trong cuốn sách "Business Model Generation", hai tác giả đã mô tả BMC là một mô hình kinh doanh gồm 9 thành phần, tương ứng với 9 cột tạo nên tổ chức của một doanh nghiệp. Mục đích chính của nó là hỗ trợ công ty hợp nhất các hoạt động kinh doanh bằng cách minh họa các tiêu chí đánh đổi tiềm năng.
Mô hình kinh doanh Canvas đã nhận được sự hưởng ứng rộng lớn trong giới bán hàng vì lợi ích và hiệu quả mà nó mang lại. Hiện nay, rất nhiều công ty tại Việt Nam đã áp dụng mô hình bán hàng Canvas để phân tích tình hình công ty và tìm ra phương thức tạo lợi nhuận tối ưu.
II. Vì sao nên chọn sử dụng Business Model Canvas?
1. Cung cấp cái nhìn tổng thể, trực quan
Mô hình kinh doanh Canvas mang đến một cái nhìn trực quan giúp cho bạn dễ dàng cân nhắc và đưa ra quyết định. Nó giúp tạo ra một bản phân tích gọn gàng về những vấn đề chính ảnh hưởng đến doanh nghiệp và rõ phương hướng của công ty thông qua mô hình.
2. Nhanh chóng, tiện lợi
BMC không phức tạp về cấu trúc hay giao diện. Bạn có thể dễ dàng in mô hình Canvas thành một tấm áp phích, nhân sự có thể dùng các mảnh giấy note để dán lên đó những từ khóa chính và theo dõi tác động của chúng tới mô hình bán hàng trong tương lai.
3. Nắm bắt sự liên kết hay mối quan hệ giữa các yếu tố "trụ cột"
Mô hình kinh doanh Canvas cho phép bạn hiểu được mối liên hệ giữa 9 yếu tố "trụ cột" và các phương pháp có ích có thể thay đổi mối quan hệ giữa chúng nhằm tăng hiệu suất hoạt động. Với công cụ này, bạn có thể khám phá cơ hội hoặc phương án cải tiến mới.
4. Lưu thông đơn giản
Canvas là công cụ di động thuận tiện, cho phép truy cập và chia sẻ dễ dàng. Bạn có thể dễ dàng vẽ lại một mô hình Canvas đầy đủ, hoặc truyền tay nhau giữa mọi người để ai cũng có thể nắm được ý chính cũng như bổ sung thêm thông tin nếu quan trọng.
(Template mô hình kinh doanh Canvas cho phép linh hoạt điền và theo dõi thông tin các mục)
III. 09 yếu tố trong Business Model Canvas
Business Model Canvas được cấu tạo từ 9 yếu tố thiết yếu trong một doanh nghiệp. Đây đồng thời là 9 "trụ cột" đại diện cho 4 mặt chính của một doanh nghiệp, bao gồm:
-
Phân khúc khách hàng - Customer Segments:
- Xác định nguồn Khách hàng mục tiêu cho doanh nghiệp.
- Phân nhóm khách hàng dựa trên điểm yếu, nhân khẩu học, hành vi mua hàng, và các đặc điểm khác.
- Chân dung người mua sẽ cực kỳ hữu ích cho phần này.
-
Giá trị đề xuất - Value Propositions:
- Mô tả những gì bạn cung cấp để giải quyết vấn đề hoặc đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
- Lợi thế cạnh tranh so với các doanh nghiệp khác.
-
Kênh cung cấp - Channels:
- Xác định cách tiếp cận và Tương tác với khách hàng .
- Công cụ tiếp thị và phân phối của bạn là gì?
-
Quan hệ khách hàng - Customer Relationships:
- Tạo và duy trì mối quan hệ với khách hàng.
- Phụ thuộc vào loại hình doanh nghiệp của bạn.
-
Dòng doanh thu - Revenue Streams:
- Xác định cách tạo ra doanh thu từ giá trị bạn cung cấp.
-
Nguồn tiềm lực chính - Key Resources:
- Liệt kê tài nguyên quan trọng để thực hiện mô hình kinh doanh của bạn.
-
Công việc/hoạt động chính - Key Activities:
- Mô tả những gì bạn phải làm để cung cấp giá trị cho khách hàng.
-
Đối tác chính - Key Partnerships:
- Xác định các đối tác hoặc nguồn hỗ trợ bên ngoài cần thiết cho hoạt động của bạn.
-
Cơ cấu chi phí - Cost Structure:
- Định rõ những khoản chi phí cần thiết để duy trì mô hình kinh doanh.
IV. Ưu điểm - Nhược điểm của Business Model Canvas
Business Model Canvas (BMC) là một công cụ quản lý chiến lược mạnh mẽ. Tuy nhiên, nó cũng có những ưu điểm và nhược điểm cần xem xét trước khi sử dụng. Dưới đây là một phân tích chi tiết về ưu điểm và nhược điểm của BMC mà bạn có thể tham khảo:
ƯU ĐIỂM:
- Dễ sử dụng và hiểu: BMC có cấu trúc đơn giản với 9 ô hoặc khối chính, mỗi ô đại diện cho một khía cạnh cụ thể của mô hình kinh doanh. Điều này giúp mọi người hiểu và sử dụng nó một cách dễ dàng, bất kể trình độ chuyên môn.
- Hỗ trợ trong việc đánh giá và thiết kế mô hình kinh doanh: BMC giúp bạn xác định từng yếu tố cơ bản của mô hình kinh doanh, từ đó, bạn có thể đánh giá và thiết kế một mô hình mới hoặc cải tiến mô hình hiện tại.
- Tạo đồng thuận trong tổ chức: BMC là một công cụ mạnh mẽ để tạo đồng thuận trong tổ chức. Khi các thành viên tham gia vào việc tạo và điền BMC, họ có thể thấy cách tất cả các yếu tố kết hợp lại để tạo thành một hình ảnh tổng thể. Điều này giúp tạo ra sự thống nhất trong suy nghĩ và hướng dẫn đội ngũ đến cùng một mục tiêu.
- Linh hoạt và tùy chỉnh: BMC là một công cụ linh hoạt, cho phép bạn tùy chỉnh nó để phù hợp với mô hình kinh doanh cụ thể của bạn.
- Dễ cập nhật và theo dõi: BMC không phải là một tài liệu tĩnh. Bạn có thể cập nhật nó thường xuyên để phản ánh sự thay đổi trong mô hình kinh doanh của bạn và theo dõi hiệu suất của nó.
NHƯỢC ĐIỂM:
- Sự đơn giản có thể bỏ sót chi tiết quan trọng: Mặc dù sự đơn giản của BMC là ưu điểm lớn, nhưng nó cũng có thể là một nhược điểm khi bạn cần xem xét các yếu tố chi tiết hơn. BMC chỉ cung cấp một cái nhìn tổng quan, và bạn có thể bỏ sót các chi tiết quan trọng.
- Không cung cấp giải pháp cụ thể: BMC giúp bạn định rõ các yếu tố của mô hình kinh doanh, nhưng nó không cung cấp giải pháp cụ thể cho các vấn đề cụ thể hoặc kế hoạch thực hiện.
- Chỉ tập trung vào mô hình kinh doanh hiện tại: BMC tập trung vào mô hình kinh doanh hiện tại và cách cải thiện nó. Nó không phản ánh sự thay đổi trong môi trường kinh doanh hoặc sự phát triển dài hạn.
- Sự thiếu kết nối với các công cụ khác: BMC là một phần của hệ thống công cụ quản lý chiến lược lớn hơn. Sử dụng BMC mà không kết hợp với các công cụ khác như SWOT analysis, PESTEL analysis, hoặc McKinsey 7S Model có thể làm mất cái nhìn toàn diện về doanh nghiệp.
V. Ứng dụng của Business Model Canvas
Business Model Canvas có rất nhiều ứng dụng class='hover-show-link replace-link-5' ứng dụng span class='hover-show-content'> bao gồm:
- Lập kế hoạch và phát triển kế hoạch
- Bản đồ theo dõi và đo lường KPI
- Công cụ phân tích, thấu hiểu đối thủ
- Quản lý và định hướng bằng danh mục mô hình bán hàng
- Cải tiến bằng cách thiết kế, thử nghiệm và tạo động lực tăng trưởng mới
- "Kho chứa" những ý tưởng mới
- Chuỗi liên kết bộ máy quản trị
- Định hướng tầm nhìn công ty
- Ngôn ngữ kinh doanh chung
- Tổ chức hệ thống vận hành
- Ra quyết định đầu tư
- Sáp nhập và mua lại (M&A)
- Chiến lược rút lui (IPO, mua lại)
VI. Một vài ví dụ về các thương hiệu sử dụng Business Model Canvas
Mô hình bán hàng Canvas rất phổ biến tại thời điểm hiện nay. Những thương hiệu nổi tiếng như Uber, Apple, BMW, Nike, McDonald's đều áp dụng và thành công khi sử dụng mô hình này.
(Thêm hình ảnh ví dụ về Business Model Canvas của Uber, Apple, BMW, Nike, McDonald's)
Tạm kết:
Còn rất nhiều ví dụ nổi bật khác trên toàn cầu làm minh chứng cho sự hữu dụng của Business Model Canvas trong quản trị chiến lược doanh nghiệp. Bạn hoàn toàn có thể áp dụng nó bằng hiểu biết của bản thân để vận dụng triệt để 09 yếu tố trong mô hình này để tạo lập và phát triển công ty. Doanh nghiệp của bạn cũng sẽ có nền tảng định hướng bán hàng vững chắc như hàng trăm doanh nghiệp khác đã và đang sử dụng mô hình kinh doanh Canvas.
Nếu bạn mong muốn khám phá thêm về mô hình, cũng như trang bị những kiến thức marketing cần thiết khác cho cấp bậc quản lý trong doanh nghiệp, khóa học ADVANCED MARKETING MANAGEMENT sẽ là lựa chọn hàng đầu. Đăng ký ngay để nhận được thông tin chi tiết và bản danh mục thiết kế đặc biệt!
